ႏွစ္သစ္ခ်မ္းသာ ရေအာင္ရွာ၊

က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏွစ္သစ္ကူးေျပာင္းျခင္း အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ သၾကၤန္ပြဲေတာ္ ျပဳလုပ္ၾကပါတယ္။ သၾကၤန္ဆုိတာ သကၤႏၲ ဆုိတဲ့ ပါဠိမွ ျမန္မာလို သၾကၤန္လို႔ အဆင့္ဆင့္ ဆင္းသက္လာၿပီး ကူးေျပာင္းျခင္းလို႔ ဆုိလိုပါတယ္။ တရက္မွ တရက္သို႔ ကူးေျပာင္းျခင္း၊ တလမွ တလသို႔ ကူးေျပာင္းျခင္း၊ တႏွစ္မွ တႏွစ္သုိ႔ ကူးေျပာင္းျခင္းတုိ႔သည္ သၾကၤန္မ်ား ျဖစ္ၾကပါတယ္။ ႏွစ္ေဟာင္းကုန္ၿပီး ႏွစ္သစ္သို႔ ကူးေျပာင္းတုိင္း က်ေနာ္တုိ႔ရဲ႕ ဘ၀သက္တမ္းသည္ ဇရာ၊ မရဏ ဘက္ကုိ တႏွစ္ထက္တႏွစ္ နီးကပ္လာၿပီလို႔၊ သတၱေလာကႀကီး မခိုင္ၿမဲပံုကုိ “အ ၀ိညာဏက” ျဖစ္တဲ့ သစ္ပင္ေတြက သတိေပးသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဘယ္လိုလဲ ဆုိေတာ့ သစ္ပင္၊ ခ်ံဳႏြယ္ အေပါင္းတုိ႔က မိမိတုိ႔ အရြက္ေတြ ရင့္ေရာ္ ႏြမ္းေဟာင္း ညွာေညာင္း ျပဳတ္က် ေျမသို႔ ချခင္းအားျဖင့္ အနိစၥ သေဘာတရားမ်ားကုိ က်ေနာ္တုိ႔အား ေျပာၾကားသတိေပးသလိုပင္ ရွိေနပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးေျပာင္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ႏွစ္ေဟာင္းမွ အညစ္အေၾကးကို ႏွစ္သစ္မွာ မပါလာရေအာင္ ေဆးေၾကာတယ္ဆုိကာ ေရသဘင္ ပြဲေတာ္ကိုက်င္းပခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာ ျဖစ္တည္ခဲ့ရတာပါ။ ဒီေနရာမွာ ကုိယ္ေပၚမွာ ထင္ျမင္ေနရတဲ့ အညစ္အေၾကးကုိ ဆုိလိုတာမဟုတ္ပဲ မိမိတုိ႔ ကိုယ္ထဲမွာရွိေနတဲ့ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ တည္းဟူေသာ ကိေလသာျမဴ အညစ္အေၾကးမ်ားကို ေဆးေၾကာရမယ္ဆုိရင္ သင့္ေတာ္ပါလိမ့္မယ္။

မိမိကိုယ္ထဲတြင္ရွိေနေသာ ကိေလသာ အညစ္အေၾကးကို သာမန္ေရျဖင့္ ျဖန္းပက္လုိ႔ေတာ့ စင္ၾကယ္ရိုး ထံုးစံမရွိပါ။ ကိေလသာဆုိတာ သံုးမ်ိဳးရွိပါတယ္။
(၁) ၀ီတိကၠမ ကိေလသာ - အၾကမ္းစားကိေလသာ။ အာရံု (၅)ပါး ကို ႏွစ္သက္တြယ္တာ၍ ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ တို႔ျဖင္႔ ေလာဘ၊ ေဒါသ အေလ်ာက္ ေဖာက္ျပန္က်ဴးလြန္ေစတတ္မႈ။ (သီလ ေစာင္႔ထိန္းျခင္းျဖင္႔ တားဆီရန္)။
(၂) ပရိယုဌာန ကိေလသာ - အလတ္စားကိေလသာ။ မေနာဒြါရ၌ ထၾကြေသာင္းက်န္းတတ္သည္႔ ကိေလသာ။ (သမထ ဘာ၀နာက်င္႔ၾကံ ျခင္းျဖင္႔ တားဆီးရန္)။
(၃) အႏုသယ ကိေလသာ - အႏုစားကိေလသာ။ သံသရာတေလွ်ာက္ အစဥ္ကိန္းေအာင္းေနခဲ႔ျပီး အခါအခြင္႔ သင္႔ေသာအခါ ေပၚထြက္လာျပီး ေဖာက္ျပန္က်ဳးလြန္တတ္ေသာ ကိေလသာ။ (၀ိပႆနာ ဘာ၀နာအားထုတ္ ျခင္းျဖင္႔ အျမစ္ျဖဳတ္ ပယ္သတ္ရန္)။
ဒီေတာ့ ကိုယ္တုိင္ တရားအားထုတ္မွ ကိေလသာသည္ စင္ၾကယ္ႏုိင္မယ္ဆုိတာ သိသာပါတယ္။ အခုအခ်ိန္က ကိေလသာနည္းေအာင္လုပ္ဖုိ႔ ေနေနသာသာ ကိေလသာ တုိးပြားစရာ အာ႐ံုေတြနဲ႔ေပ်ာ္ၿပီး ကိေလသာေတာမွာ ေမ်ာေနၾကတာပါပဲ။ ဒီလို အေပ်ာ္အပါးေတြနဲ႔ ေနေနတာသည္ အကုသိုလ္ ျဖစ္ေနၾက တာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ သၾကၤန္တြင္းမွာ တရားစခန္းေတြဖြင့္ၿပီး တရားဘာ၀နာပြားမ်ားႏုိင္ေအာင္၊ ေကာင္းက်ိဳး ခ်မ္းသာ ရရွိႏုိင္ေအာင္ သံဃာေတာ္ေတြက ေဆာင္ရြက္ေပးေနတာပါ။ ဒီအခ်က္ေတြသိလို႔ တရားစခန္း၀င္ၿပီး ကုသိုလ္ဘာ၀နာ အလုပ္ ေတြလုပ္ေနတဲ့ လူေတြကေတာ့ သၾကၤန္႐ံုးပိတ္ရက္ကုိ အက်ိဳးရွိစြာ အသံုးခ်ၿပီး အသံုးက်တဲ့သူျဖစ္ေအာင္ ေနသြားတာပါပဲ။ မသိတဲ့သူေတြကေတာ့ ဆက္ၿပီးမုိက္ၾကပါလိမ့္မယ္။
ေရသဘင္ပြဲကို ျမန္မာတို႔၏ ယဥ္ေက်းမႈ၊ ေရွးရိုးအစဥ္အလာအရ က်င္းပတယ္လို႔ုဆိုေပမယ့္ ယေန႔ အခါကာလ မွာ အင္မတန္ သ႐ုပ္ပ်က္လာၾကပါၿပီ။ သၾကၤန္တြင္းမွာ ေပ်ာ္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးမ်ားရဲ႕ ၀တ္ဆင္မႈ ႐ုပ္ ပ်က္၊ ဆင္ပ်က္ ျဖစ္လာၾကတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ အမ်ိဳးသားမ်ားကလည္း ေသာက္စားမူးယစ္ၿပီး ကုိယ္အမူအရာ၊ ႏႈတ္အမူအရာေတြနဲ႔ ထင္တုိင္းႀကဲၿပီး အကုသုိလ္ေတာမွာ ေပ်ာ္ျမဴးေနပါလိမ့္မယ္။
အဆုိးဆံုး အခ်က္ကေတာ့ အမ်ိဳးသမီးအခ်ိဳ႕လည္း အရက္၊ ဘီယာ ေသာက္လာျခင္းပါပဲ။ ျမန္မာအမ်ိဳး သမီး ဆုိတာ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့စ႐ိုက္ကို ထိန္းသိမ္းၿပီး ကုိယ့္က်င့္တရားမွာ အားေကာင္းခဲ့တဲ့ အစဥ္အလာပါ။ အတုျမင္ အတတ္သင္ ဆုိသလို လူျမင္ရာေတြမွာေတာင္ ေသာက္လာတာေတာ့ မျဖစ္သင့္ပါဘူး။ မူးယစ္ေတာ့ ဟိရိၾသတၱပၸတရားေတြ မေစာင့္ထိန္းႏုိင္ ျဖစ္ၾကရမယ္။ ဟိရိၾသတၱပၸ တရားႏွစ္ပါးကုိ ေလာကပါလ (ကမာၻေစာင့္ တရား) လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒီလိုပဲ အရွက္အေၾကာက္ မရွိပဲ ေရွ႕ဆက္သြားရင္ ေလာက ပ်က္စီးျခင္းကုိ ေရာက္ပါ လိမ့္မယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိမိတို႔နဲ႔ နီးစပ္ရာ ပတ္၀န္းက်င္ေတြမွာလည္း တတ္အားသေလာက္ ေစာင့္ထိန္းဖုိ႔ လိုက္နာ ၾကဖုိ႔ ေျပာၾကေစခ်င္ပါတယ္။
ႏွစ္ေတြ အလီလီဆန္းသစ္ခဲ့သလို မိမိ ရင္ထဲတြင္ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာ တည္းဟူေသာ ရတနာ ျမတ္သံုးပါး အေပၚမွာ တကယ္ပဲ ယံုၾကည္ကိုးကြယ္တတ္ၿပီလား? ကိေလသာေတာထဲက ထြက္ၿပီး စိတ္ထား ေတြ ေကာင္းမြန္ျမင့္ျမတ္လာၿပီးလား ဆုိတာကုိ ကုိယ္တုိင္ေ၀ဖန္ ၾကည့္ပါ။ မိမိတုိ႔ အသက္ရွင္ရာကို သြားေန ျခင္းလား.? ေသမင္းဆီကို သြားေနျခင္းလားဆိုတာ အေလးအနက္ထား စဥ္းစားၾကည့္ပါ။ တေန႔ကုန္သြားတာနဲ႔ ေသမင္းက မိမိေနရမယ့္ သက္တမ္းထဲမွ တေန႔ကို ႏႈတ္ယူသြားသည္ကို သတိသံေ၀ဂ ရၾကပါေတာ့။ ႏွစ္ တႏွစ္ ကုန္သြားတိုင္း ငါလည္းေသဖို႔ တစ္ႏွစ္နီးလာၿပီ ဆုိတဲ့ သံေ၀ဂ အသိေလးရွိၾကပါ။ ဒါေၾကာင့္ ရရွိတဲ့ အခ်ိန္ေလး ေတြမွာ ဥပုသ္သီလေဆာက္တည္ၿပီး တရားနဲ႔ ေမြ႕ေလ်ာ္ တရားနဲ႔ေပ်ာ္ၾကဖုိ႔ တုိက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ပါတယ္။
သၾကၤန္ရက္မွာ ဥပုသ္သီလ ေဆာက္တည္လိုသူမ်ားအတြက္ သီလနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြကုိေရးသား လိုက္ရပါတယ္။ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းကုိ မသြားႏုိင္တဲ့သူမ်ားလည္း မိမိတုိ႔ ကိုယ္တုိင္ အိမ္မွာ ေဆာက္တည္လို႔ ရပါတယ္။ (ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း မရွိတဲ့ က်ေနာ္တုိ႔လို ေနရာမ်ိဳးအတြက္ပါ)။

စာဖတ္သူမ်ား ကူးယူျဖန္႔ေ၀ျခင္းျဖင့္ ဓမၼဒါနျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္မွာ ကုသိုလ္တရားမ်ားႏွင့္ ေမြးေလ်ာ္ ေပ်ာ္ႏိုင္ၾကပါေစ။



ဥပုသ္၊

ဥပုသ္ ဆိုတာ ဥေပါသထ ဆုိတဲ့ ပါဠိမွလာပါတယ္။ (ဥပ + ၀သထ)၊ ဥပ- ေကာင္းျမတ္ေသာ အက်င့္မ်ားႏွင့္ ျပည့္စံု၍၊ ၀သထ- ေနထိုင္ျခင္း။ အက်င့္ေကာင္းမ်ားႏွင့္ ျပည့္စံုစြာေနထိုင္တာကို “ဥပုသ္” လို႔ေခၚပါတယ္။

ဥပုသ္ေစာင့္ၿပီး ဘုရားဂုဏ္ေတြ ရြတ္ဖတ္ပြားမ်ားကာ ဘုရားကို အာရံုျပဳၾကည္ညိဳေနရင္ “ျဗဟၼဥပုသ္” လို႕ေခၚ ပါတယ္။

တရားဂုဏ္ေတာ္ေတြ ရြတ္ဖတ္ပြားမ်ား အာရံုျပဳေနရင္ “ဓမၼဥပုသ္” လို႔ေခၚပါတယ္။

သံဃာဂုဏ္ေတာ္ေတြ ရြတ္ဖတ္ပြားမ်ားကာ အာရံုျပဳေနရင္ “သံဃာဥပုသ္” လို႕ေခၚပါတယ္။

မိမိသီလ စင္ၾကယ္ပံုကုိ ျပန္လည္ဆင္ျခင္ၿပီး မိမိသီလကို ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာျဖစ္ကာ ေနထိုင္ျခင္းကို “သီလဥပုသ္” လို႔ေခၚပါတယ္။

မိမိႏွင့္ နတ္ျပည္ေျခာက္ထပ္က နတ္ေတြ သဒၶါ၊ သီလ စတဲ့ သူေတာ္ေကာင္းတရားေတြ တူညီပံုကို ဆင္ျခင္ၿပီး ၀မ္းေျမာက္၀မ္းသာနဲ႔ ေနထိုင္ျခင္းကို “ေဒ၀တာဥပုသ္” လို႔ေခၚပါတယ္။


ႏြားေက်ာင္းသားဟာ ဒီေန႔ ငါ့ႏြားေတြ ဘယ္စားက်က္မွာ က်က္စားၾကတယ္။ မနက္ျဖန္ ဘယ္စားက်က္ကို စားေစမယ္ ေတြးေနသလို ငါ ဥပုသ္ ေစာင့္တဲ့အခါ ဘယ္လို ဟင္းေကာင္း ထမင္းေကာင္းေတြစားမယ္ ေတြးၿပီး ေစာင့္တဲ့ဥပုသ္ ကို “ေဂါပါလ = ႏြားေက်ာင္းသား ဥပုသ္” လို႔ေခၚပါတယ္။

ဥပုသ္ေစာင့္ရာတြင္ လိုက္နာသင့္သည့္ အခ်က္မ်ား၊

၁။ ဥပုသ္ေစာင့္မည့္ ပုဂၢိဳလ္သည္ ဥပုသ္ေစာင့္သည့္ အခိုက္၌ အိမ္မႈကိစၥမ်ားျဖင့္ အခ်ိန္မျဖဳန္းသင့္သျဖင့္ လုပ္ေဆာင္စရာ ရွိသည္မ်ားကုိ ရက္ႀကိဳ၍ၿပီးစီးေအာင္ ျပဳလုပ္ထားရမည္။
၂။ ဥပုသ္ေစာင့္ခိုက္ ခါတိုင္းထက္ပုိ၍ ေကာင္းေကာင္းစားရန္ စီမံထားမႈမ်ိဳး မျပဳလုပ္သင့္ပါ။
၃။ ခ်က္ျပဳတ္ေကၽြးေမြးမည့္သူ မရွိလွ်င္ ဥပုသ္ေစာင့္ခိုက္ ကိစၥနည္းပါးေစရန္ ႀကိဳတင္စီမံထားရမည္။
၄။ အ႐ုဏ္တက္ အခ်ိန္ကစၿပီး ကိုယ္လက္စင္ၾကယ္ေအာင္ ျပဳလုပ္၍ စိတ္ၾကည္လင္႐ံုမွ် သန္႔ရွင္းေသာ တဏွာကင္းသည့္ အ၀တ္ကုိ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕စြာ ၀တ္ဆင္ရမည္။ (ကာမဂုဏ္ အာ႐ံုကို ျဖစ္ေပၚေစေသာ ၀တ္စားမႈမ်ိဳး မျပဳလုပ္ရ)။
၅။ ပန္းပန္မႈ၊ နံ႔သာလိမ္းမႈ စသည့္ အထူးတလည္ ျပင္ဆင္ထားမႈမ်ိဳး မျပဳလုပ္ရ။
၆။ သီလေဆာက္တည္ၿပီး မြန္းမလြဲမီစားေသာက္သည့္အခါ အစားအေသာက္အေပၚ တပ္မက္မႈ မရွိရ။ မစားရသည့္ ညေနစာအတြက္ပါ ရည္မွန္းၿပီး ပုိမစားရ။ ဥပုသ္ေဆာက္တည္ခ်ိန္တြင္ ပရိယတ္၊ ပဋိပတ္သာသနာ ႏွစ္ျဖာေကာင္းစြာ က်င့္ၾကံအားထုတ္ႏုိင္ရန္၊ မိမိ၏ ခႏၶာကုိယ္ ခ်မ္းေျမ႕ႏုိင္ေစေရး၊ တည္တဲ့ႏုိင္ေစရန္ အတြက္သာ အာ႐ံုျပဳ ရည္မွန္းျပင္ဆင္ၿပီး စားေသာက္သင့္သည္။ တပ္မက္ေသာ တဏွာ မရွိေစရ။
၇။ ဥပုသ္ေဆာက္တည္ေသာ ပုဂၢိဳလ္သည္ မိမိေဆာက္တည္ထားေသာ သီလမ်ား မပ်က္စီး၊ မညွဳိးႏြမ္းေစရန္ မျပတ္ေသာ သတိျဖင့္ ေစာင့္ထိန္းရမည္။


၈။ ဥပုသ္ေစာင့္စဥ္ကာလအတြင္း စိတ္ၾကည္လင္ခ်မ္းသာေစရန္ သန္႔ရွင္း သပ္ယပ္စြာေနထုိင္ရမည္။
၉။ ဥပုသ္ေစာင့္စဥ္ ကာလအတြင္း တရားနာျခင္း၊ တရားေဆြးေႏြးျခင္း၊ ဆိတ္ၿငိမ္ရာ ေနရာ၌ သမထ၊ ၀ိပႆနာတရားမ်ား ပြားမ်ားအားထုတ္ျခင္း စသည္ျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္တုိ႔ ေဟာၾကားအပ္သည့္ တရားေဒသနာေတာ္မ်ားႏွင့္အညီ ေနထုိင္ၿပီး အရိယာ ဥပုသ္မ်ိဳးျဖစ္ေအာင္ ေစာင့္ထိန္းရသည္။
၁၀၊ မဂ္ဖုိလ္ႏွင့္ ဖီလာျဖစ္ေသာ အေျပာအဆုိ၊ အျပဳအမူ၊ အေနအထုိင္တုိ႔ကုိ လံုး၀ေရွာင္ၾကဥ္ရမည္။
၁၁။ ညဥ့္အခ်ိန္သို႔ေရာက္ေသာအခါ မိမိ၏သီလကို ျပန္၍ ဆင္ျခင္ၿပီးလွ်င္ ယေန႔အဖို႔ အရိယာသူေတာ္ေကာင္း ရဟႏၲာအေပါင္းႏွင့္ မိမိတူမွ်ပံုကုိ ေအာက္ေမ့ရာ၏။
၁၂။ ဥပုသ္ထြက္ၿပီးေနာက္လည္း ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ၊ မာန၊ ဣႆာ၊ မစၧရိယစသည္တုိ႔ နည္းပါးသြားေအာင္ မျဖစ္ေပၚေအာင္ မျပတ္ေသာ သတိျဖင့္ ေစာင့္စည္းသင့္သည္။ အက်င့္ရလာေသာ အခါ တဏွာ၊ ရာဂ နည္းပါး ေခါင္းပါးလာေၾကာင္း ကုိယ္တုိင္ေတြ႕ၾကံဳခံစားရေပလိမ့္မည္။


ဦးသက္စိန္ ေရးေသာ သာသနာ့အေျခခံစာအုပ္မွ-



ဥပုသ္သီလေဆာက္တည္ရန္၊

၁။ ရတနာသံုးပါးအပါအ၀င္ ခင္ပြန္းႀကီးဆယ္ပါးတို႔အား ရွိခိုးကန္ေတာ့ျခင္း။
ၾသကာသ၊ ၾသကာသ၊ ၾသကာသ၊ ကာယ၊ ၀စီ၊ မေနာခ်ီလ်က္၊ သံုးလီေစတနာ၊ ပဏာမျဖင့္၊ ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ၊ သံဃာရတနာ၊ ရတနာျမတ္သံုးပါးစေသာ ခင္ပြန္းႀကီးဆယ္ပါးတို႔အား၊ ဘုရားတပည့္ေတာ္၊ ႐ိုေသျမတ္ႏိုး၊ လက္စံုမိုး ၍၊ ရွိခိုးပူေဇာ္၊ ဖူးေျမာ္မာန္ေလ်ာ့၊ ကန္ေတာ့ပါ၏ အရွင္ဘုရား။

အနက္။ ။ၾသကာသ၊ ၾသကာသ၊ ၾသကာသ- ရွိခိုးပါရေစ ခြင့္ျပဳေတာ္မူပါ (သံုးႀကိမ္ ခြင့္ ေတာင္းျခင္းျဖစ္သည္)။ ကာယ၀စီ၊ မေနာခ်ီလ်က္၊ သံုးလီေစတနာ၊ ပဏာမျဖင့္- ကာယကံ၊ ၀စီ ကံ၊ မေနာကံစသည့္ သံုးတန္ေသာ ေစတနာျဖင့္ အစခ်ီကာ၊ ဘုရားရတနာ၊ တရားရတနာ၊ သံဃာ ရတနာ၊ ရတနာျမတ္သံုးပါးစေသာ ခင္ပြန္းႀကီး ဆယ္ပါးတို႔အား၊ ဘုရားတပည့္ေတာ္၊ ႐ိုေသျမတ္ႏိုး၊ လက္စံုမိုး၍- ႏွစ္သက္ေမြ႕ေလ်ာ္ျခင္းကို ျဖစ္ေစတတ္ေသာ၊ အေလးအျမတ္ျပဳအပ္ေသာ၊ အတုမရွိ ျမတ္ေသာ၊ အလြန္ရခဲေသာ၊ ေရွးဘုန္းေရွးကံရွိသူတို႔သာ ေတြ႕ႀကံဳခြင့္ ရႏိုင္ေသာ ဘုရားအျမတ္ဆံုးရတနာ၊ တရားအျမတ္ဆံုးရတနာ၊ သံဃာအျမတ္ဆံုးရတနာ အစျဖာေသာ၊ ဘုရား ပေစၥကာ၊ ရဟႏၲာႏွင့္၊ အဂၢ သာ၀က၊ မိဘဆရာ၊ ဖန္ဖန္ဆံုးမ၊ ဆရာျမတ္တို႔၊ ပစၥည္းေပးသူ၊ တရားေပးလွဴ၊ ဤဆယ္ဆူဟု ဆိုအပ္ေသာ ခင္ပြန္းႀကီးဆယ္ပါးတို႔အား ႐ိုေသျမတ္ႏိုးလက္အုပ္မိုး၍၊ ရွိခိုး ပူေဇာ္ ဖူးေျမာ္မာန္ေလ်ာ့ ကန္ေတာ့ပါ၏အရွင္ဘုရား- ဟိတ္ဟန္မျပ မာန္မာနေလွ်ာ႔ခ်၍ ၾကည့္႐ႈဖူးေျမာ္ ကန္ေတာ့ပါ၏ အရွင္ဘုရား။



၂။ သရဏဂံု၊ ဥပုသ္သီလ (မိမိဘာသာ) ေဆာက္တည္ျခင္း။
ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစာၧမိ၊ ဓမၼံသရဏံ ဂစာၧမိ၊ သံဃံသရဏံ ဂစာၧမိ။
ဒုတိယမိၸ ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစာၧမိ၊ ဒုတိယမိၸ ဓမၼံသရဏံ ဂစာၧမိ၊ ဒုတိယမိၸ သံဃံသရဏံ ဂစာၧမိ။
တတိယမိၸ ဗုဒၶံ သရဏံ ဂစာၧမိ၊ တတိယမၸိ ဓမၼံသရဏံ ဂစာၧမိ၊ တတိယမၸိ သံဃံသရဏံ ဂစာၧမိ။


အနက္။ ။ဗုဒၶံ- ျမတ္စြာဘုရားကို၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္ လဲေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ ၏။ ဓမၼံ- တရားေတာ္ျမတ္ကို၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္ လဲေလ်ာင္းပုန္း ေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ၏။ သံဃံ- အရိယာသံဃာေတာ္ျမတ္ကုိ၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္ လဲေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္း ကပ္ပါ၏။
ဒုတိယမိၸ- ႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္လည္း၊ ဗုဒၶံ- ျမတ္စြာဘုရားကို၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္ လဲေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ၏။ ဒုတိယမိၸ- ႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္လည္း၊ ဓမၼံ- တရားေတာ္ျမတ္ကို၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္လဲ ေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ၏။ ဒုတိယမိၸ- ႏွစ္ႀကိမ္ေျမာက္လည္း၊ သံဃံ- အရိယာ သံဃာေတာ္ျမတ္ကုိ၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္လဲေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ၏။ တတိ ယမိၸ- သံုးၾကိမ္ေျမာက္လည္း၊ ဗုဒၶံ- ျမတ္စြာဘုရားကို၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္ လဲေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ၏။ ဓမၼံ- တရားေတာ္ျမတ္ကို၊ သရဏံ- ကိုး ကြယ္လဲေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခိုရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ၏။ သံဃံ- အရိယာသံဃာ ေတာ္ျမတ္ကုိ၊ သရဏံ- ကိုးကြယ္လဲေလ်ာင္း ပုန္းေအာင္းမွီခို ရာဟူ၍၊ ဂစာၧမိ- မွီ၀ဲဆည္းကပ္ပါ၏။

၃။ ဥပုသ္သီလ (ရွစ္ပါးသီလ)၊
(က) ပါဏာတိပါတာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( ခ) အဒိႏၷာဒါနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( ဂ) အျဗဟၼစရိယာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
(ဃ) မုသာ၀ါဒါ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( င) သုရာေမရယ မဇၨပၸမာဒဌာနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( စ) ၀ိကာလေဘာဇနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
(ဆ) နစၥ ဂီတ ၀ါဒိတ ၀ိသူက ဒႆန မာလာဂႏၶ ၀ိေလပန ဓာရဏ မ႑န ၀ိဘူသန႒ာနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( ဇ) ဥစၥာသယန မဟာသယနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။

အနက္။ ။
(က) ပါဏာတိပါတာ- သူတစ္ပါးအသက္ကို သတ္ျခင္းမွ၊ ေ၀ရမဏိသိကၡာ ပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာမိ- စိတ္၌ျမဲစြာ ေဆာက္ တည္ပါ၏။
(ခ) အဒိႏၷာဒါနာ- မေပးအပ္ေသာ သူ႔ဥစၥာကို ခိုးယူျခင္းမွ၊ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာမိ- စိတ္၌ ျမဲစြာေဆာက္တည္ပါ၏။
(ဂ) အျဗဟၼစရိယာ- ကာမဂုဏ္တို႔၌ ကဲ့ရဲ႕ထိုက္စြာ ယုတ္မာေသာအက်င့္မွ၊ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာမိ- စိတ္၌ ျမဲစြာ ေဆာက္တည္ပါ၏။
(ဃ) မုသာ၀ါဒါ- မဟုတ္မမွန္ေသာစကားကို ေျပာဆိုျခင္းမွွ၊ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာမိ- စိတ္၌ၿမဲစြာ ေဆာက္တည္ပါ၏။
(င) သုရာေမရယ မဇၨပၸမာဒ႒ာနာ- ေမ့ေလ်ာ႔ ေပါ့ဆျခင္း၏ အေၾကာင္းစင္စစ္ မူးရစ္ေစတတ္သည့္ ေသရည္ အရက္ကို ေသာက္စားျခင္းမွ၊ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာမိ- စိတ္၌ၿမဲစြာ ေဆာက္တည္ပါ၏။
(စ) ၀ိကာလေဘာဇနာ- ေန႔လြဲညစာ စားျခင္းမွ၊ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာမိ- စိတ္၌ၿမဲစြာ ေဆာက္တည္ပါ၏။
(ဆ) နစၥ- ကိုယ္တိုင္ကျခင္း၊ သူတစ္ပါးကို အကခိုင္းျခင္း (ေမ်ာက္၊ ေဒါင္း စေသာ တိရစၦာန္မ်ား၏ ကျခင္းမ်ား ကိုပါယူရမည္။)၊ ဂီတ- ကိုယ္တိုင္သီဆိုျခင္း၊ သူတစ္ပါးကို သီဆို ခိုင္းျခင္း၊ ၀ါဒိတ- ကိုယ္တိုင္တီးမႈတ္ျခင္း၊ သူတစ္ပါးကို တီးမႈတ္ခိုင္းျခင္း၊ ၀ိသူက ဒႆန- (၀ိသူက- ဘုရားအဆံုးအမ၏ ဆန္႔က်င္ဘက္ျဖစ္ေသာ အရာတို႔ ကို၊ ဒႆန- ၾကည့္႐ႈ နားေထာင္ျခင္း၊ သူတစ္ပါးတို႔ အလိုအေလ်ာက္ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ အျခားသူက ခိုင္း၍ ေသာ္လည္းေကာင္း၊ က-ဆို-တီးမႈတ္ေနသည္ကို တမင္တကာသြား၍ ၾကည့္႐ႈနားေထာင္ျခင္း (မိမိဘာသာေနစဥ္ ျမင္ ေလာက္ၾကားေလာက္ေသာအရပ္သို႔လာ၍ ကျပ သီဆို တီးမႈတ္သံကို ၾကည့္႐ႈနားေထာင္မိ၍ ေသာ္ လည္းေကာင္း၊ အျခားအလုပ္ကိစၥျဖင့္ သြားရင္းလာရင္း ေတြ႕ျမင္၍ေသာ္လည္း ေကာင္း သီလမပ်က္ပါ။ သို႔ေသာ္ မျမင္-ျမင္ေအာင္ တမင္တကာ လွည့္၍မၾကည့္ရ။)၊ ဌာနာ- ကာမစိတ္ဓာတ္ တိုးပြားျခင္း၏ အေၾကာင္း ျဖစ္ေသာ မာလာ- ပန္းအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ဓာရဏ- ပန္ ဆင္ျခင္း၊ ဂႏၶ- နိမ္႔ရာအရပ္၌ ဖို႔သိပ္၍ရေကာင္းသည့္ သနပ္ခါး စေသာ နံသာပ်စ္၊ နံ႔သာေပ်ာင္းကို၊ မ႑န- ေက်ာက္ေပါက္မွစေသာ နိမ္႔ရာအရပ္၌ ဖို႔သိပ္ျခင္း၊ ၀ိေလပန- လိမ္းက်ံျခယ္လွယ္ျခင္းငွာ လည္းေကာင္း၊ အနံ႔ထုံျခင္းငွာလည္းေကာင္း၊ ရေကာင္းေသာ အေရာင္တင္ေဆး၊ ေရေမႊး၊ န႔ံသာဆီ၊ မ်က္ႏွာ ေခ်၊ ေပါင္ဒါကို၊ ၀ိဘူသန- လိမ္းက်ံျခယ္လွယ္ျခင္း၊ အန႔ံထံုျခင္း (ဆပ္ျပာ ေမႊးလည္း မတိုက္ေကာင္း။) တို႔ကို၊ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ ေသာသိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာ မိ- စိတ္၌ျမဲစြာ ေဆာက္တည္ပါ၏။
(ဇ) ဥစၥာသယန- အေျခတစ္ေထာင့္ထြာထက္ရွည္ေသာ အိပ္ရာ ခုတင္ ကုလားထိုင္စသည့္ ျမင့္ေသာေနရာ၌ အိပ္ျခင္း၊ ေနထိုင္ျခင္း (လူႀကီးက ေအာက္အနိမ့္မွာေနလွ်င္ ဥပုသ္သည္ လူငယ္က အထက္အျမင့္၌ မေန ေကာင္း။)၊ မဟာသယန- ျမတ္ေသာေနရာ၌ အိပ္စက္ ေနထိုင္ ျခင္း၊ (ဤေနရာမ်ိဳးကား စည္းစိမ္အားေလ်ာ္စြာ ခံစားစံစားေလ့ရွိၾကသည့္ စည္းစိမ္ရွင္ၾကီး မ်ား၏ အိမ္မွာရွိတတ္ေသာ လက္ေလးသစ္မက အေမြးရွည္ေသာ သားေမြး အခင္း၊ ျခေသၤ့ သစ္ က်ား အ႐ုပ္မ်ားျဖင့္ ခမ္းနားဆန္းၾကယ္ေသာ သားေမြးအခင္း၊ ေရႊခ်ည္ ေငြခ်ည္ တို႔ျဖင့္ ခ်ဳပ္လုပ္အပ္ေသာ ပိုးအခင္း၊ လဲ၊ ၀ါဂြမ္းမ်ိဳး သြတ္ထားေသာ ေမြ႕ရာတို႔ ျဖစ္ၾက၏။) ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရေၾကာင္း ေကာင္းျမတ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ကို၊ သမာဒိယာမိ- စိတ္၌ၿမဲစြာ ေဆာက္တည္ပါ၏။


ဥပုသ္သီလ (ဆယ္ပါးသီလ)၊
(က) ပါဏာတိပါတာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( ခ) အဒိႏၷာဒါနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( ဂ) အျဗဟၼစရိယာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
(ဃ) မုသာ၀ါဒါ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( င) သုရာေမရယ မဇၨပၸမာဒဌာနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( စ) ၀ိကာလေဘာဇနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
(ဆ) နစၥ ဂီတ ၀ါဒိတ ၀ိသူက ဒႆန ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
(ဇ) မာလာဂႏၶ ၀ိေလပန ဓာရဏ မ႑န ၀ိဘူသန႒ာနာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
( စ်) ဥစၥာသယန မဟာသယနာ ေ၀ရမဏိသိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။
(ည) ဇာတ႐ူပ ရဇတပၸဋိဂၢဟဏာ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ သမာဒိယာမိ။

ဇာတ႐ူပ- ေရႊႏွင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ လက္၀တ္တန္ဆာမ်ား၊ ရဇတ- ေငြအသျပာတုိ႔ကုိ၊ ပဋိဂၢဟဏာ- ကိုင္တြယ္ခံယူျခင္းမွ၊ ေ၀ရမဏိ သိကၡာပဒံ- ေရွာင္ၾကဥ္ရာ ေရွာင္ၾကဥ္ေၾကာင္းျဖစ္ေသာ သိကၡာပုဒ္ေတာ္ကုိ သမာဒိယာမိ- ၿမဲၿမံစြာေဆာက္တည္ပါ၏။

မွတ္ခ်က္။ ။၁၀ပါးသီလတြင္ အထက္ကိုးပါမွ အနက္သည္ ရွစ္ပါးသီလအတုိင္းပင္ ျဖစ္ပါတယ္။



၄။ အရပ္ဆယ္မ်က္ႏွာ ေမတၱာပို႔ျခင္း၊
အေ႔ရွအရပ္၌ရွိေသာ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္းေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
အေ႔ရွေတာင္အရပ္၌ရွိေသာ၊ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
ေတာင္အရပ္၌ရွိေသာ၊ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
အေနာက္ေတာင္အရပ္၌ရွိေသာ၊ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
အေနာက္အရပ္၌ရွိေသာ၊ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
အေနာက္ေျမာက္အရပ္၌ရွိေသာ၊အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
ေျမာက္အရပ္၌ရွိေသာ၊ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
အေ႔ရွေျမာက္အရပ္၌ရွိေသာ၊ အနႏၲစၾကာ၀ဠာအနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
အထက္အရပ္၌ရွိေသာ၊ ထက္၀န္းက်င္ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အနႏၲနတ္ျဗဟၼာတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။
ေအာက္အရပ္၌ရွိေသာ၊ ထက္၀န္းက်င္ အနႏၲစၾကာ၀ဠာ အပါယ္ဘံုသား အနႏၲသတၱ၀ါတို႔-
• ေဘးရန္ခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ေဒါသခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ဆင္းရဲခပ္သိမ္း ၿငိမ္းၾကပါေစ၊
• ႏွလံုးစိတ္၀မ္း ေအးခ်မ္းၾကပါေစ။

၅။ အမွ်ေ၀ျခင္း၊
ဤသို႔ျပဳရ၊ ျမတ္ပုညကို၊ ႀကီးထျမင့္ေခါင္၊ ျမင့္မိုရ္ေတာင္ဦး၊ မကက်ဴးသား၊ ေက်းဇူးအရွင္၊ ေမြးမိခင္ႏွင့္၊ ဖခင္တို႔အား၊ ရျငားပါေစ၊ အမွ်ေ၀၏။ မေသြနိစၥ၊ ဤကာယကို၊ ေစာင့္ထေပလတ္၊ ကိုယ္ေစာင့္နတ္လည္း၊ မလပ္ေစရ၊ ေပးေ၀ငွ၏။ မိတၱေဆြညာ၊ ဆရာသမား၊ ဘိုးဘြားကစ၊ ယမရာဇာ၊ ေဒ၀ါယကၡ၊ ဣႏၵဘုမၼာ၊ အာကာသနတ္၊ အထူးမွတ္၍၊ မျပတ္ပုည၊ ကုသလကို၊ ရၾကပါေစ၊ အမွ်ေ၀၏။ သေဗၺသတၱာ၊ သတၱ၀ါဟု၊ နာနာေလာက၊ အနႏၲတြင္၊ မျပတ္စဥ္ကာ၊ သတၱ၀ါသ၊ ဘံုကိုး၀ႏွင့္၊ ၀ိဉာဏ ဌိတိ၊ တည္ရွိခုနစ္ပါး၊ မ်ားစြာလံုးစံု၊ ဘံုသံုးဆယ့္တစ္၊ ျဖစ္ျဖစ္သမွ်၊ ေ၀ေနယ်အား၊ အမွ်ကုသိုလ္၊ ေပးေ၀လို၏။ ထိုကုသလ ျမတ္ပုညကို၊ အမွ်ရၾကသည္ျဖစ္ေစေသာ္။ ၀သုႏၵေရ ဤေျမပံသု၊ သီလာထုလည္း၊ သက္ေသအမႈ၊ တည္ေစေသာ္။

အားလံုး … (အမွ် အမွ် အမွ်… ယူေတာ္မူၾကပါကုန္ေလာ့။ သာဓု… သာဓု… သာဓု…)

(သံုးႀကိမ္အမွ်ေ၀၊ သံုးႀကိမ္သာဓုေခၚဆိုရန္)။