ကုသိုလ္ဒုစရိုက္၊ မေဟာထိုက္တည့္
လူမုိက္တိရစာၦန္၊ နိဗၺာန္စကား
လြန္ခါးနား၏။”
သမုဒၵရာေရလႈိင္းေတြ ပုတ္ခတ္လိုက္တိုင္း ရတနာေတြဟာ သမုဒၵရာ၏ အနက္႐ႈိင္းဆံုးေနရာသို႕ ေရာက္ရသလို စိတ္ဓာတ္ရင့္က်က္ေသာ သူေတာ္ေကာင္း တုိ႔သည္လည္း ေလာကဓံတို႔ႏွင့္ၾကံဳရေလေလ သာသနာ၏
အနက္႐ႈိင္းဆံုးမဂ္ဥာဏ္ ဖိုလ္ဥာဏ္သို႔တုိင္ေအာင္ၾကိဳးကုတ္အားထုတ္ၾကေလ၏။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး
၂ ။ မာနကုိ စြန္႔ပယ္ၿခင္း ။
၃ ။ သံေယာဇဥ္ အားလုံးကုိ ေက်ာ္လြန္ၿခင္း ။
၄ ။ နာမ္ရုပ္၌ တြယ္တာကပ္ၿငိမွဳ မရွိၿခင္း ။
၅ ။ ေၾကာင္႔ၾကမွဳ မရွိၿခင္း ။
၁ ။ မည္သူ႔အေပၚတြင္ မဆုိ အရင္းအဖ်ား မခြဲၿခားဘဲ စိတ္ေကာင္း ႏွလုံးေကာင္း ထားပါ။
၂ ။ ေကာင္းေသာ ဣဌာရုံႏွင္႔ ေတြ႔ေသာအခါ လြန္စြာ၀မ္းသာအားရ ေသာမနႆ ေလာဘ
မၿဖစ္ပါႏွင္႔။
၃ ။ မေကာင္းေသာ အနိဌာရုံႏွင္႔ ေတြ႔ေသာအခါ၌လည္း ၀မ္းနည္းပက္လက္ မႏွစ္သက္ေသာ
ေဒါမနႆ ေဒါသ မၿဖစ္ပါႏွင္႔။
၄ ။ မိမိပိုင္ မဟုတ္ေသာ ပစၥည္းဥစၥာမ်ားကုိ မတရား ပုိင္ဆုိင္လုိ႔သည္႔ မတရားရယူလုိသည္႔
ေလာဘ မထြက္ပါႏွင္႔။ ေရာင္႔ရဲပါ၊ တင္းတိမ္ပါ၊ ဆင္းရဲသည္ကုိ ဂုဏ္ယူပါ။ မတရား
ခ်မ္းသာတာကုိ ဂုဏ္မယူပါႏွင္႔။
၅ ။ သတၱ၀ါတုိ႔ကုိ မညွဥ္းဆဲပါႏွင္႔၊ မႏွိပ္စက္ပါႏွင္႔၊ကာယ အားၿဖင္႔၊ ႏွဳတ္အားၿဖင္႔၊စိတ္အားၿဖင္႔
မညွဥ္းဆဲပါႏွင္႔။
၆ ။ သတၱ၀ါအားလုံး မိမိႏွင္႔ ထိေတြ႔သိရွိသူ၊ မိမိႏွင္႔ ထိေတြ႔သိရွိၿခင္း မရွိသူ၊ မိမိအား ခ်စ္ခင္လုိလား
သူ၊ မိမိအား မုန္းတီးစက္ဆုပ္သူ၊ မိမိအားခ်စ္လည္းမခ်စ္၊ မုန္းလည္းမမုန္း အလယ္အလတ္
သေဘာရွိသူ အားလုံးအေပၚ သန္႔ရွင္းၾကည္လင္ေသာ မိမိႏွင္႕ထပ္တူၿဖစ္ေသာ ေမတၱာထားရွိပါ။
၇ ။ လိမ္ညာ မုသားစကားေၿပာၿခင္းမွ ေရွာင္ၾကည္ပါ။
၈ ။ မည္႔သည္႔စိတ္ၿဖင္႔ ၿဖစ္ေစ၊ ေကာင္းေစလုိ၍ပဲ ၿဖစ္ၿဖစ္၊ ဆုိးေစလုိ႔၍ပဲၿဖစ္ၿဖစ္၊ ဖရုသ၀ါစာတည္း
ဟူေသာ ဆဲဆုိၿခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
၉ ။ ခ်စ္သူႏွစ္ေယာက္ကြဲသြားေအာင္ ကုန္းတုိက္ေသာ၊ ရန္တုိက္ေပးေသာ ပိသုဏ၀ါစာ စကားကုိ
ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
၁၀။ ကေလးသူငယ္မ်ားႏွင္႔ လူဖ်င္းလူေပါ႔တုိ႔ နားေထာင္၍ ေကာင္းရုံသာ ၿဖစ္ေသာ
( အနက္အဓိပၸာယ္မရွိ ၊ အက်ဳိးမရွိေသာ) အပ်က္အေခ်ာ္ ေပ်ာ္ရုံသာၿဖစ္ေသာ သမၨပၸလာပ
စကားကုိ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ ဟုိစပ္စပ္ ဒီစပ္စပ္ ပါ၀င္ကာ အာလာပ သလႅာပ ဗရုတ္သုတ္ခ
မဟုတ္က ဟုတ္ကစကားမ်ား မေၿပာပါႏွင္႔။
၁၁။ ဆုိေရးရွိက ဆုိသည္႔စကားကုိ နားခံသာေအာင္၊ သေဘာေပါက္လြယ္ေအာင္ သာယာေပ်ာင္း
ညင္းစြာ ေၿပာဆုိပါ၊ လူပုံအလယ္တြင္ အရွက္ကြဲေစၿခင္း၊ ေဒါသတၾကီး ၿပဳမူ ေၿပာဆုိၿခင္းတုိ႔မွ
ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။
၁၂ ။ ငါးပါးသီလကုိ ၿမဲၿမံစြာ က်င္႔ၾကံအားထုတ္ပါ။
၁၃ ။ သရဏဂုံသုံးပါးကုိ တည္ၿပီးလွ်င္ ဗုဒၶါႏုႆတိ ဘာ၀နာ၊ ေမတၱာဘာ၀နာကုိပြားပါ။
၀ိပႆနာလမ္းသို႔ တက္လွမ္း ႏူိင္ပါေစ။
၁၄ ။ သူေတာ္ေကာင္းတုိ႕ကုိ ဆည္းကပ္ပါ။
၁၅ ။ သူေတာ္ေကာင္း တရားတုိ႔ကုိ ၾကားနာမွဳမ်ားပါ။
၁၆ ။ အစဥ္ ၾကည္လင္ေသာ ေကာင္းေသာ စိတ္ကုိၿမွဳပ္ႏွံထားပါ။
၁၇ ။ ေလာကုတၱရာတရားေတာ္တြင္ စိတ္ကုိ ၿမွဳပ္ႏွံထားပါ။
၁၈ ။ * ခႏီ ၱစ သည္းခံၿခင္းတရားကုိ မေမ႔မေလ်ာ႔ေလႏွင္႔။
* ရန္ကုိရန္ခ်င္း မတုံႏွင္းႏွင္႔ ။
* ေမတၱာၿဖင္႔သာ ရန္ကုိ ေအာင္ႏူိင္ရာ၏ ။
၁၉ ။ ကာယ၊ ၀စီ၊ မေနာအားၿဖင္႔ ၿပဳမွဳလွဳပ္ရွား ေၿပာဆုိမွဳ၊ ၾကံစည္ေတြးေတာမွဳ မွန္သမွ်သည္
သင္႔မသင္႔ ေလ်ာ္မေလ်ာ္၊ အခ်ိန္အခါ ဟုတ္ မဟုတ္၊ ေၿပာလွ်င္ဘာၿဖစ္မလဲ၊ မေၿပာလွ်င္
ဘာၿဖစ္မလဲ၊ ဆင္ၿခင္ၿပီးမွ ေၿပာသင္႔၏၊ လုပ္သင္႔၏ ၊ စဥ္းစားသင္႔၏။ အက်ဳိးအၿပစ္ ေ၀ဖန္
ၿပီးမွ လုပ္သင္႔၏ ။ စိတ္ေနာက္ကုိပါ၊ အခၽြန္းမရွိ၊ ပညာမရွိ မၿပဳမူသင္႔။
၂၀ ။ ဇေကာဓေမၼာ ဟူသည္႔အတုိင္း မိမိစိတ္ကုိ ေစာင္႔ထိန္းမွသာ တရားလည္းရ၊ လူေကာင္း
သူေကာင္းလည္းၿဖစ္၊ ယခုဘ၀တြင္ေရာ၊ သံသရာတြင္ပါ ခ်မ္းသာသုခ ရႏူိင္သည္။
နိဗၺာန္ ေရာက္ေၾကာင္း၊ မဂ္တရား၊ ဖုိလ္တရားကုိ က်င္႔ၾကံ အားထုတ္ႏူိင္ပါေစ။
၂၁ ။ စိတ္ကုိ ေမတၱာၿဖင္႔ ထုံမြမ္းပါေလ။
၂၂ ။ မိမိစိတ္ကုိ အစဥ္ သတိၿဖင္႔ ကပ္ထားပါေလ မလြတ္လုိက္ပါႏွင္႔။ စိတ္ဟူသည္ ၿဖန္႔က်က္တက္
ေသာ သေဘာရွိ၏။
၁ ။ သုစိႏၱ တစိႏိၱ
ေကာင္းေသာအၾကံအစည္ကုိ ၾကံစည္ၿခင္း ။
၂ ။ သုဘာသိတဘာသီ
ေကာင္းေသာစကားကုိသာ ေၿပာၿခင္း ။
၃ ။ သုကတ ကမၼကာရီ
အၿပစ္မရွိ ေကာင္းေသာအလုပ္ကုိသာ ၿပဳလုုပ္ေလ႔ရွိၿခင္း ။
အေဟာင္းကုိ မၿပန္လင္႔
အသစ္ကုိ မၾကံလင္႔
ၿဖစ္ေအာင္ မၿပဳလင္႔
ပ်က္ေအာင္ မၿပဳလင္႔
ၿဖစ္တုိင္း ပ်က္တုိင္းၿမင္ေအာင္ရွူ
ၿဖစ္ေအာင္ၿပဳက ေလာဘ
ပ်က္ေအာင္ၿပဳက ေဒါသ
ၿဖစ္တုိင္း ပ်က္တုိင္း မသိက ေမာဟ ဟုဆုံးမခဲ႔၏ ။
၁ ။ စကၡဳဒါြရ - မ်က္စိအၾကည္ ၊
၂ ။ ေသာတဒါြရ - နားအၾကည္ ၊
၃ ။ ဃာနဒြါရ - ႏွားေခါင္းအၾကည္ ၊
၄ ။ ဇိ၀ွါဒါြရ - လွ်ာအၾကည္ ၊
၅ ။ ကာယဒြါရ - ကိုယ္အၾကည္ ၊
၆ ။ မေနာဒြါရ - စိတ္အၾကည္ ၊
၂ ။ သီလ = သီလေဆာက္တည္ၿခင္း ။
၃ ။ ဘာ၀နာ = သမထ ၀ိပႆနာပြား မ်ားၿခင္း ။
၄ ။ အပစာယန = အနႏ ၱငါးၿဖာအား ရုိေသၿခင္း ။
၅ ။ ေ၀ယ်ာ၀စၥ = အနႏ ၱငါးၿဖာ၏ အမွဳ ၾကီးငယ္တုိ႔ကုိ ေဆာင္ရြက္ၿခင္း ။
၆ ။ ပတိၱဒါန = မိိမိၿပဳေသာ ကုသုိလ္ေကာင္းမွဳကုိ တစ္ပါးသူအား အမွ်ေ၀ၿခင္း ။
၇ ။ ပတၱာႏုေမာဒနာ = သူတစ္ပါးၿပဳေသာ ကုသုိလ္ေကာင္းမွဳကုိ ၀မ္းေၿမာက္စြာ သာဓု
ေခၚၿခင္း ။
၈ ။ ဓမၼႆ၀န = တရားေတာ္ကုိ နာၾကားၿခင္း ။
၉ ။ ဓမၼေဒသနာ = တရားေတာ္ကုိ ေဟာၾကားၿခင္း ။
၁၀။ ဒိ႒ိဇုကမၼ = နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း ေၿဖာင္႔မွန္ေသာ အယူူကုိယူၿခင္း ။