မဂၤလာတရား ၃၈ ပါး

၁။ အေသ၀နာစ ဗာလာနံ = လူမိုက္တို႕ကို မဆည္းကပ္ျခင္း။
၂။ ပ႑ိတာနဥၥ ေသ၀နာ = ပညာ႐ွိတို႕ကို ဆည္းကပ္ျခင္း။
၃။ ပူဇာစ ပူဇေနယ်ာနံ = ပူေဇာ္ထုိက္သူတို႕အား ပူေဇာ္ျခင္း။
၄။ ပတိ႐ူပေဒသ ၀ါေသာစ =သင့္တင့္ေသာအရပ္၌ ေနထုိင္ျခင္း။
၅။ ပုေဗၺစ ကတပုညတာ = ျပဳခဲ့ေသာ ေကာင္းမႈ ႐ွိေသာသူျဖစ္ျခင္း။
၆။ အတၱသမာပဏီဓိ = မိမိကိုယ္ကို ေကာင္းစြာ ေဆာက္တည္ျခင္း။
၇။ ဗာဟုႆစၥ = အၾကားအျမင္မ်ားေသာ သူ၏ အျဖစ္ ျဖစ္ျခင္း။
၈။ သိပၸ = လက္မႈပညာ အစ႐ိွေသာ အျပစ္မ႐ွိေသာ အတတ္တုိ႕ကို တတ္ျခင္း။
၉။ ၀ိနေယာစ သုသိကိၡေတာ = ေကာင္းစြာသင္အပ္ေသာ ၀ိနည္းတရား ႐ွိျခင္း။
၁၀။ သုဘာသိတ၀ါစာ = ေကာင္းစြာဆိုျခင္း။
၁၁။ မာတာပိတု ဥပ႒ာန = အမိအဘတို႕ကို ေကာင္းစြာ လုပ္ေကၽြးျခင္း။
၁၂။ ပုတၱဒါရႆသဂၤဟ = သားမယားတို႕အား သၿဂၤဳ ိဟ္ေထာက္ပံ့ျခင္း။
၁၃။ အနာကုလ ကမၼႏၱာ = အေႏွာင့္အယွက္မ႐ွိေသာ အမႈတို႕ကိုသာ ျပဳျခင္း။
၁၄။ ဒါနဥၥ = အလွဴေပးျခင္း။
၁၅။ ဓမၼစရိယ = ျမတ္ေသာ အက်င့္တို႕ကို က်င့္ျခင္း။
၁၆။ ဉာတကာနဥၥ သဂၤဟ = ေဆြမ်ိဳးတို႕အား ေထာက္မျခင္း။
၁၇။ အန၀ဇၨာနိကမၼာနိ = အျပစ္မ႐ွိေသာ အမႈတို႕ကို ျပဳျခင္း။
၁၈။ ပါပ အာရတီ = မေကာင္းမႈမွ ေ၀းစြာ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
၁၉။ ပါပ ၀ိရတီ = မေကာင္းမႈမွ အထူး ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
၂၀။ မဇၨပါန သံယေမာ = ေသရည္ေသရက္ကို ေသာက္စားျခင္းမွ ေ႐ွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
၂၁။ အပၸမာေဒါစ ဓေမၼသု = ေကာင္းမႈကုသိုလ္တို႕၌ မေမ့ေလ်ာ့ျခင္း။
၂၂။ ဂါရ၀ = ႐ိုေသထိုက္သူတို႕အား ႐ုိေသျခင္း။
၂၃။ နိ၀ါတ = မိမိကိုယ္ကို ႏွိမ့္ခ်ျခင္း။
၂၄။ သႏၱဳ႒ီ = ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္း။
၂၅။ ကတညဳတ = သူျပဳဖူးေသာ ေက်းဇူးကို သိျခင္း။
၂၆။ ကာေလန ဓမၼႆ၀န = သင့္တင့္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အခါ၌ သူေတာ္ေကာင္းတရားကို နာယူျခင္း။
၂၇။ ခႏၱီ = သည္းခံျခင္း။
၂၈။ ေသာ၀စႆတာ = သူေတာ္ေကာင္းတို႕ ဆံုးမအပ္ေသာ စကားကို နာလြယ္ျခင္း။
၂၉။ သမဏာနဥၥဒႆန = ရဟန္းပုဏၰားတို႕အား ဖူးျမင္ျခင္း။
၃၀။ ကာေလန ဓမၼသာကစၧာ = သင့္တင့္ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အခါ၌ တရားေတာ္ကို ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း။
၃၁။ တေပါ = ျခိဳးျခံစြာ က်င့္ျခင္း။
၃၂။ ျဗဟၼစရိယ = ျမတ္ေသာ အက်င့္တို႕ကို က်င့္ျခင္း။
၃၃။ အရိယသစၥာနဒႆန = အရိယသစၥာတို႕ကို သိျမင္ျခင္း။
၃၄။ နိဗၺာန သစၧိကိရိယာ =နိဗၺာန္ကို မ်က္ေမွာက္ျပဳရျခင္း။
၃၅။ နကမၸတိ = ေလာကဓံတရားတို႕ႏွင့္ေတြ႕ေသာ္ တုန္လႈပ္ေသာစိတ္ မ႐ွိျခင္း။
၃၆။ အေသာက = ေလာကဓံတရားတို႕ႏွင့္ေတြ႕ေသာ္ စိုးရိမ္ေသာစိတ္ မ႐ွိျခင္း။
၃၇။ ၀ရဇံ = ေလာကဓံတရားတို႕ေတြ႕ေသာ္ စိတ္၌ ရမၼက္မ႐ွိျခင္း။
၃၈။ ေခမံ = ေလာကဓံတရားတို႕ေတြ႕ေသာ္ စိတ္၌ေဘးမ႐ွိျခင္း။

သီလတစ္ခုျဖင့္မခိုင္ျမဲႏိုင္

ယေန႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားသည္ ၀ိပႆနာႏွင့္ မရင္းႏွီးသူမ်ားအလြန္မ်ားပါသည္။ ၀ိပႆနာႏွင့္ မရင္းႏွီးေသာ ဘိုးဘြားမ်ားေျပာၾကပါသည္။ ငါတို႔ကအက်င့္သီလရွိတယ္ ၊သီလလံုတယ္၊ ၀ိပႆနာအားထုတ္စရာမလိုပါဘူးဟူေသာ ပုဂၢိဳလ္အခ်ိဳ႕ရွိပါတယ္။ လူပဂၢိဳလ္တို႔ေစာင့္ေသာ သီလတြင္ ငါပါးသီလ၊ ရွစ္ပါးသီလ၊ ကိုးပါးသီလကို ေစာင့္ထိန္းၾကပါတယ္။ ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ အက်ဥ္းအားျဖင့္ ၂၂၇ပါး၊ အက်ယ္အားျဖင့္ ကုေဋကိုးေထာင္ေက်ာ္ ေစာင့္ထိန္းရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းတာၾကည့္ရင္ အင္မတန္မွ သာလြန္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ လူပုဂၢိဳလ္ ၊ ရဟန္းေတာ္တို႔၏ သီလသည္စိတ္မခ်ရပါ။ ဤအေၾကာင္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ျပည္ခရိုင္ ၊ ေပါက္ေခါင္းျမိဳ႕နယ္မွ ဓမၼကထိကဆရာေတာဦးနႏၵိယ ေက်ာင္းေစာင့္ျပိတၱာျဖစ္ရျခင္းကို ဓမၼသံေ၀ဂယူရန္ တင္ျပအပ္ပါသည္။ ဆရာေတာ္သည္အလြန္ပင္တရားေဟာေကာင္းပါသည္။ ထိုနယ္မွာေတာ့ ဆရာေတာ္မွဆရာေတာ္ေပါ့။ သို႔ေသာ္ ဆရာေတာ္၏အသိသည္ သင္ညာအသိျဖစ္ပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ဆရာေတာ္တြင္ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟေတြ ပိုမ်ားေနေတာ့တာေပါ့။ ဘယ္ေလာက္ထိမ်ားသလဲဆိုေတာ့ ေငြေၾကးမ်ားကိုပင္ အိုးႏွင့္ထည့္၍သိမ္းထားသတဲ႔။ တစ္ေန႔ေသာ သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္က်ေတာ့ ေငြအိုးကို ေက်ာင္းေျခရင္းမွာ ျမဳပ္ႏွံထားလိုက္တယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ သူခိုး၊ဓါးျမ ရန္ကို ေၾကာက္လို႔ျဖစ္ပါတယ္တဲ႔။ အေတြးတစ္ခု၀င္သင့္သည္က သူခိုး ခိုးခံရ၍ အပါယ္က်တယ္ဆိုတာ မရွိပါဘူး။ ကိုယ္ရဲ႕သ႑ာန္မွာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ကိေလသာ လက္ခံရင္ ဒီဘ၀မွာလည္း ပူေလာင္ဆင္းရဲရတယ္၊ ေနာက္ဘ၀မွာလည္းအပါယ္ၾကရပါတယ္။ ဓမၼသံေ၀ဂယူၾကပါကုန္။ ကိုယ္ရဲ႕စိတ္သ႑ာန္မွာ ေလာဘ၊ ေဒါသ၊ ေမာဟ ကိေလသာ အေသသတ္ဖို႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဆရာေတာ္ရဲ႕ စိတ္သ႑ာန္မွာ ေငြကိုစြဲတဲ႔ေလာဘ ႏွိပ္ဆက္တာ မသိရွိရွာဘူး။ ေသျခင္းတရားဟာ အျမဲရွိေနတာေၾကာင့္ ဆရာေတာ္ဟာ သက္ေတာ္ ေလးဆယ္၀န္းက်င္္မွာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူပါတယ္။ ေလာဘနဲ႔ေသတာ ျဖစ္ခ်င္းေၾကာင့္ ေက်ာင္းေစာင့္ျပတၱာျဖစ္ရပါတယ္။ အဲဒီအခါက်ေတာ့ ေနာက္ေက်ာင္းထိုင္ျဖစ္လာေသာ ဆရာေတာ္မ်ားကို အသံေပးျခင္း၊ကိုယ္ေရာင္ျပျခင္း ကိုျပဳလုပ္ေတာ့တာေပါ့။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အမွ်လိုခ်င္၍ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တေစ ၦ၊ သရဲဆိုတာ ေၾကာက္စရာမဟုတ္ပါဘူး။ သနားစရာေတြပါ။ ဒီဆရာေတာ္ရဲ႕ သတင္းမ်ားကျပန္႔လႊင့္ေနတာေပါ့။ တစ္ေန႔ေတာ့ လူတစ္ေယာက္ ေရာက္လာပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕အသိတစ္ေယာက္အိမ္မွာ တည္းေသာ္လည္း ေယာက်ားၤအမ်ိဳးသားမရွိ၊ မိန္းမႏွင့္သမီးမ်ားသာရွိျခင္းေၾကာင့္ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းမွာတည္းဖို႔သြားပါတယ္။ အိမ္ရွင္အမ်ိဳးသမီးမွေျပာျပေသာ္လည္း ထိုသူမွာ မေၾကာက္တတ္တာေၾကာင့္ ေက်ာင္းပ်က္တြင္ သန္႕ရွင္း၍ ဘုရားရွင္အားရွိခိုး၍ အိပ္စက္ပါတယ္။ အိပ္ေပ်ာ္စဥ္မွာပဲ ဘုန္းၾကီးသရဲေရာက္လာ၍ ေျခေထာက္ကို ဆြဲေတာ့တာပါဘဲ။ သို႔ေသာ္ လုလင္ကေၾကာက္ရြံ႕ျခင္းမရွိဘဲ နဘန္းလံုးၾကသတဲ႔။ ဤအေၾကာင္းကို ေတာင္တန္းသာသနာျပဳဆရာေတာ္ ဦးဥတၱမသာရ အက်ယ္တ၀န္းေရးထားပါသည္။ အဆံုးမွာေတာ့ ဘုန္းၾကီးသရဲကေျပာျပသတဲ႔။ ဒုကၡေပးဖို႔လာတာမဟုတ္ပါေပါ့။ အမွ်လိုခ်င္၍လာတာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။ ေက်ာင္းေျခရင္းမွာ ျမဳပ္ႏွံထားေသာ ေငြအိုးကိုတူး၍ တစ္၀က္ကိုသင္ယူကာ က်န္တစ္၀က္အား အမွ်ေပးေ၀ပါလို႔ ေတာင္းဆိုတာျဖစ္ပါတယ္။ ထိုသူကျပန္ေျပာျပ၍ အမွ်အတန္းေပးေ၀ျခင္းေၾကာင့္ ျပတၱာဘ၀မွ ကၽြတ္တမ္း၀င္ရပါတယ္။

ထို႔ေၾကာင့္ ရဟန္းတုိို႔ ၏ ၾကီးမားေသာသီလေသာ္ပင္ျငား စိတ္မခ်ရပါ။ ပုထုဇဥ္တို႔၏သီလသည္ ပို၍ပို၍ပင္ စိတ္မခ်ရပါ။ သီလတစ္ခုတည္းျဖင့္ တင္းတိန္ေရာင့္ရဲ မေနၾကပါႏွင့္။ သီလမေစာင့္ထိန္းရန္ ဆိုလိုျခင္းမဟုတ္ပါ။ သီလကိုလည္းေစာင့္ထိန္းပါ။ ၀ိပႆနာကိုလည္း နာၾကားရႈပြါးပါ။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ရွိၾကပါ။ ရွိေအာင္အားထုတ္ၾကပါ။ ဒါန ၊သီလသည္ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္း အေထာက္အပံ႔ အေျခအုတ္ျမစ္ ျဖစ္ေသာ္လည္း ၀ိပႆနာဉာဏ္မရွိလွ်င္ အပါယ္ေလးဘံု က်ေရာက္ႏိုင္ေၾကာင္း သံေ၀ဂယူရန္ျဖစ္ပါသည္။ ၀ိပႆနာဉာဏ္ရႈ၍ ၀ိပႆနာအားထုတ္ရာ၌ ကံ ကံ၏အက်ိဳး၊ ပဋိိစၥသမုပၸါဒ္ လည္ပံု ပတ္ပံု၊ ရုပ္နာမ္အျဖစ္အပ်က္တို႔ကို သိရွိေအာင္အရင္ၾကိဳးစားအားထုတ္ၾကပါ။ ထိုသို႔ ကံ ကံ၏အက်ိဳး၊ ပဋိိစၥသမုပၸါဒ္ လည္ပံု ပတ္ပံု၊ ရုပ္နာမ္အျဖစ္အပ်က္တို႔ကို သိရွိ္၍ ၀ိနာတရားမ်ားကို အားထုတ္ကာ နိဗၺာန္သို႔မ်က္ေမွာက္ျပဳႏိုင္ေသာ သူေတာ္ေကာင္း၊ သူေတာ္ျမတ္မ်ားျဖစ္ၾကပါေစ။……………..

"ဧည့္သည္"

လာတုန္းကလည္း တစ္ေယာက္တည္းေနာ့၊
လက္တြဲေခၚကာ အေဖာ္မပါဘူး
ဥစၥာခ်ည္းႏွီး ကိုယ္ထီးတည္း။
ျပန္သြားေတာ့လည္း တစ္ေယာက္တည္းေနာ့
လက္တြဲေခၚကာ အေဖာ္မပါဘူး
ဥစၥာခ်ည္းႏွီး ကိုယ္ထီးတည္း။
လာျပီးေတာ့နား မသြားေသးခင္ ခ်ိန္ေလးတြင္မွ
၀န္းက်င္ခက္ႏြယ္ - ေႏွာင္ၾကိဳးသြယ္ၾက
ျပံဳးရယ္မဲ႔ငို - ခ်စ္မုန္းပိုုၾက
မလိုေဒါသ - လိုေလာဘနဲ႔
ဘ၀ရိပ္ျမံဳ - ကၾကိဳးစံုခဲ႔
ကံကုန္မိုးခ်ဳပ္ - လက္တြဲျဖဳတ္ကာ
သုတ္သုတ္ေဆာလ်င္ - ခရီးႏွင္သည္
တို႔မ်ား ' ဧည့္သည္ ' ပါတကား။

"သင္သိျပီးျပီလား"

သင့္အတြက္သစၥာျပဳရန္ ေကာင္းမႈမည္မွ်ရွိေနမည္လဲ။
လမ္းျပရွင္အစစ္ရဲ႕၀ါဒကို မည္မွ်လိုက္နာခဲ႔ဘူးသလဲ။
လြတ္ေျမာက္ျခင္းအစစ္ကို မည္မွ်ေတြ႕ရွိရွာေဖြျပီးျပီလဲ။
သာသနာေစာင့္ေရွာက္သူအစစ္ကို မည္မွ်ကူညီၾကမည္လဲ။
ဘ၀အတြက္တီထြင္ေပးသူအစစ္ (သင့္မွာ) မည္မွ်ရွိျပီလဲ။
အားကိုးရာအစစ္ကား-သစၥာ လမ္းျပရွင္အစစ္က-ဗုဒၶ
လြတ္ေျမာက္ရန္အစစ္က-ဓမၼ သာသနာမကြယ္ေပ်ာက္ေအာင္
ေစာင္ေရွာက္သူအစစ္က-သံဃာ ဘ၀အတြက္အေကာင္းဆံုး
တီထြင္ေပးသူအစစ္က-သဒၶါ
ဒီအႏွစ္ငါးပါးကိုသိရွိနားလည္ထားသူအတြက္ကေတာ့
အမွားဆိုတာလည္းမရွိ၊အဆိုးဆိုတာလည္းမပါ
ေၾကာက္ထိတ္လန္႔စရာကင္းကြာျပီး
လြတ္ျငိ္မ္းခ်မ္းသာမႈအစစ္ကိုဧကန္ရၾကမည္မလြဲပါ
ေမးႏိုင္သလို ေျဖႏိုင္ၾကပါေစ။

"ေျပာသလိုလုပ္မွသူေတာ္ေကာင္း"

သတိအေၾကာင္း၊ ၀ိပႆနာအေၾကာင္းေတြ
ေဖာင္ေဖာင္ၾကီးေျပာေနေပမဲ႔
စိတ္ေနစိတ္ထားေရာ
ကိုယ္က်င့္တရားနဲ႔ ကိုယ္ႏွဳတ္အမူအရာေရာ
ေျပာင္းလဲတိုးတက္လာမႈမရွိဘူးဆိုရင္
အဲဒီလူဟာ
ခ်ဴန္းျပီးမရြာတဲ႔မိုးနဲ႔တူတူပါပဲ။

ဓမၼစၾကၤာတရားေဟာရာတြင္ျဖစ္ေပၚလာေသာနိမိတ္ႀကီး (၃၂) ပါး

(၁) ေလာကဓာတ္တစ္ေသာင္းတုန္လွဳပ္ျခင္း။
(၂) အပူ ၊ အေအး မ်ွတျခင္း။
(၃) တစ္ေသာင္းေသာေလာကဓာတ္၌ရုတ္တရက္အသံတိတ္၍ျငိမ္သြားျခင္း။
(၄) ေလျပင္း မုန္တိုင္း မလာျခင္း။
(၅) ေလေျပ ေလညွင္းတိုက္ခတ္ျခင္း။
(၆) ျမစ္အေပါင္းတို ့၌ ေရမစီးပဲရပ္တန္ ့ျခင္း။
(၇) ပန္း၊သစ္ပင္ အေပါင္းတုိ ့တစ္ျပိဳင္နက္ပြင့္ျခင္း။
(၈) ေကာင္းကင္၌တည္ေသာ အာကာသ႒ရတနာတို ့ ေရာင္၀ါကြန္ ့ျမဴးျခင္း။
(၉) လူ ့ျပည္၊နတ္ျပည္၌ရွိေသာတူရိယာအေပါင္းတို တစ္ျပိဳင္နက္အလိုလိုျမည္ျခင္း။
(၁၀) ေကာင္းကင္မွနတ္ပန္းမိုးရြာခ်ျခင္း။
(၁၁) တစ္ျပိဳင္နက္ပဲ့တင္ဟီးျခင္း။
(၁၂) ငရဲႀကီးရွစ္ထပ္၌ငရဲမီးျငိမ္းျခင္း။
(၁၃) အညစ္အေႀကးကင္းစင္လ်က္ေကာင္းကင္ကေန၀န္းအထူးသျဖင့္ထြန္းလင္းျခင္း။
(၁၄) ေန ့အခါ၌ႀကယ္တာရာတို ့ကိုျမင္ရျခင္း။
(၁၅) မိုးမရြာပဲေကာင္းကင္မွနတ္ေရစင္သြန္းခ်ျခင္း။
(၁၆) ျဂိဳလ္ႀကီးခုႏွစ္လံုးတို ့ႀကည္လင္ထင္ရွားစြာေပၚလာျခင္း။
(၁၇) သတၳာဗီသနကၡတ္မ်ားလည္းထင္ရွားစြာေပၚလာျခင္း။
(၁၈) တြင္း၊ဂူ၊လိုဏ္ေခါင္းေအာင္း၍ေနေသာသတၱ၀ါတို ့ထြက္လာျခင္း။
(၁၉) လ၀န္းသည္ျပဳၽဗၹာသဠ နကၡက္ႏွင့္ယွဥ္၍ေပၚလာျခင္း။
(၂၀) လူအေပါင္းတို ့အလိုခပ္သိမ္းျငိမ္း၍ေရာင့္ရဲျခင္း။
(၂၁) ကိုးဆယ့္ေျခာက္ျဖာေ၀ဒနာစြဲကပ္သူတို ့ေပ်ာက္ကင္းျခင္း။
(၂၂) ဆာေလာင္မြတ္သိပ္မွူေျပျခင္း။
(၂၃) ျပိတၱာအေပါင္း ၀ ေျပာျခင္း။
(၂၄) ကိေလသာတရားျငိမ္းျခင္း။
(၂၅) အပါယ္ေလးပါး၌ဒုကၡေဘးကင္းျခင္း။
(၂၆) တစ္ေလာကလံုး၌ျမဴအညစ္အေႀကးကင္းစင္၍သန္ ့ရွင္းႀကည္လင္ျခင္း။
(၂၇) မေကာင္းေသာအနံ ့ေပ်ာက္ျခင္း။
(၂၈) နတ္ပန္းနံ ့သာႀကိဳင္လွိဳင္ျခင္း။
(၂၉) နတ္ျပည္ေျခာက္ဘံုတို ့ႏွင့္ရူပျဗဟၼာတစ္ဆယ့္ေျခာက္ဘံုအကုန္ျမင္ရျခင္း။
(၃၀) ငရဲႀကီးရွစ္ထပ္၌ခံေနၾကရေသာ သတၱ၀ါအလံုးစံုကိုအကုန္ျမင္ရျခင္း။
(၃၁) ျမိဳ ့တံခါး ၊ အိမ္တံခါး မွစ၍ပိတ္ထားသမ်ွအလံုးစံုအကုန္ပြင့္ျခင္း။
(၃၂) သတၱ၀ါအေပါင္းတို ့၌ ေသမွဳ ၊ ပဋႎသေႏၶေနမွဳ ၊ ဖြားျမင္မွဳမရွိျခင္း။

မိဘေက်းဇူး ၾကီးမားပံု

အႏွစ္တစ္ရာသက္တမ္းမွာ အႏွစ္တစ္ရာသက္တမ္း ကာလပတ္လံုး ညာဘက္ပခံုးေပၚ အမိကိုတင္၊
ဘယ္ဘက္ပခံုးေပၚ အဖကိုတင္ၿပီး အစစ အရာရားလိုေလေသး မရွိေအာင္ လုပ္ေကၽြးေသာ္လည္း
မိဘေက်းဇူးမကုန္ႏိုင္ေပ။

မိဘေက်းဇူး ေက်ေအာင္ဆပ္နည္း

(၁) သဒၶါတရားမရွိတဲ့ မိဘကို သဒၶါတရားႏွင့္ျပည့္စံုေအာင္၊
(၂) သီလမရွိတဲ့ မိဘကို သီလႏွင့္ ျပည့္စံုေအာင္၊
(၃) မေပးရက္ မလွဴရက္ ႏွေျမွာ၀န္တုိတဲ့ မိဘကို စြန္႕ၾကဲေပးကမ္းလွဴဒါန္းျခင္းႏွင့္ ျပည့္စံုေအာင္၊
(၄) ပညာဥာဏ္ မရွိတဲ့ မိဘကို ပညာဥာဏ္ႏွင့္ျပည့္စံုေအာင္၊

ေကာင္းစြာနာယူ ေဆာက္တည္ေစမယ္၊ ေလးေလးနက္နက္ သက္၀င္ေစမယ္၊
တည္တည္တံ့တံ့ ျမဲျမံ ေစမယ္ဆိုရင္ မိဘေက်းဇူးကို တုန္႕ျပန္ၿပီးသား၊
အေက်ဆပ္ၿပီးသားျဖစ္ပါတယ္။

(မာတုေပါသထသုတၱာန္)

"အားမွေသမွာလား၊ ေသမွအားမွာလား"


ကမၻာေပၚမွာ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ်
လူေတြမရမတြက္ႏိုင္ေအာင္
ေသေနၾကတာ
အားလို႔ေသတဲ႔မသာ
တစ္ေယာက္မွမရွိပါဘူး။
မအားတဲ႔ၾကားက
ေသသြားၾကတဲ႔ မသာေတြၾကီးပါပဲ။
ေသမင္းက သူေခၚခ်ိန္တန္ရင္
အားတဲ႔သူတိုလည္းေခၚမွာပါ။
မအားတဲ႔သူကိုလည္းေခၚမွာပါ။
ေသမင္းမွာတပည့္ေမြးျပီး
လူေရြးတဲ႔မူမရွိပါဘူး။
ဒီေတာ့မအားတဲ႔ၾကားထဲက
ေသမင္းလာေခၚရင္
အခ်ိန္မေရြးလိုက္သြားရမွာပဲ
ဆိုတာကို ၾကိဳတင္ျပီးေတာ့
ႏွလံုးသြင္းဆင္ျခင္ထားမယ္ဆိုရင္
မအားလို႔ပါဆိုတဲ႔အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔
တရားဓမၼကို
မ်က္ႏွာလႊဲတဲ႔အျဖစ္ကို
ေရာက္မွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။


ဆရာေတာ္အရွင္ဆႏၵာဓိက

ဘုရားေလာင္း ဓမၼပါလ အမ်ိဳးအႏြယ္တို႕၏ အသက္ရွည္ေၾကာင္း က်င့္၀တ္တရားမ်ား...

(၁) ကိုယ္႔အသက္တာ အေသခံမယ္ ၊ သူတစ္ပါးအသက္ကို မသတ္ျခင္း။
(၂) အျခားအိမ္ရာကို ျပစ္မွားဘို႕ မဆိုထားႏွင့္ ၊ ျပစ္မွားလိုေသာ စိတ္ျဖင့္ပင္ မၾကည့္ျခင္း။
(၃) ဘယ္ေသာ အခါမွ လိမ္ညာမေျပာျခင္း၊ ရယ္ရႊင္လိုေသာစိတ္ျဖင့္ပင္ မုသားမေျပာျခင္း။
(၄) ဘယ္ေသာအခါမွ သူမ်ားပစၥည္းကို မခိုးျခင္း ၊ မယူ ျခင္း။
(၅) သူယုတ္ကိုသာ စြန္ ႔ပယ္ ၊သူေတာ္ေကာင္းကို မစြန္ ႔ပယ္ျခင္း။ လူမိုက္တို႕ႏွင့္ အလာပ သလာပ
မေျပာျခင္း ၊ထိုသို႕ ေျပာရန္လည္း မႏွစ္သက္ျခင္း။ (ကာယကံ ၊ ၀စီကံ ၊ မေနာကံ
မေကာင္းတဲ႔သူဟာ လူမိုက္ျဖစ္တယ္)။
(၆) ဒါနျပဳခါနီးမွာ ႏွစ္သက္ရႊင္လန္းမႈေတြျဖစ္ျခင္း၊ ျပဳၿပီး ျပဳဆဲမွာလည္း ျဖစ္ျခင္း။ (သူေတာ္ေကာင္း သမဏ ၊ ျဗဟၼဏ ၊ သူေတာင္းစား ၊ ေ၀ရာ၀စၥ အလွဴခံေတြကို လွဴဒါန္းျခင္း။)
(၇) လင္ကလည္း အျခားအမ်ိဳးသမီးအေပၚ လြန္က်ဴးျခင္းမရွိ ၊မိန္းမကလည္းအျခားအမ်ိဳးသားအေပၚ လြန္က်ဴးျခင္းမရွိျခင္း။
(၈) ေသရည္ေသရက္ ေသာက္စားျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း။
(၉) သုစ႐ိုက္ (၁၀) ပါးလံုးကို အိမ္သားအားလံုး က်င့္ၾကံပြားမ်ားၾကျခင္း။


(ဘုရားေလာင္း “ဓမၼပါလဇာတ္ေတာ္)

နိ၀ါေတာစ မဂၤလာ

မာန္မာနၾကြယ္ ၊ ထိုသူ၀ယ္ ၊ မ်ိဳးႏြယ္ညံ့မည္ဆို။
ထိုက္သူ႐ိုက်ိဳး ၊ မာန္ကိုခ်ိဳး ၊ အမ်ိဳးျမတ္သကို။
ေျခသုတ္ပုဆိုး ၊ ေၿမြစြယ္က်ိဳးလား ၊ မလႊားမပ ၊ စိတ္ကိုခ်၊ မုခ်မဂၤလာ။
ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားႀကီး
“အလုပ္” ႐ႈပ္ရင္ အလုပ္ေျပာင္း န “ကံ” ေကာင္းေအာင္။
“အာ႐ံု” ႐ႈပ္ရင္ အာ႐ံုေျပာင္း န “စ်ာန္” ေကာင္းေအာင္။
“စိတ္” ႐ႈပ္ရင္ စိတ္္ေျပာင္း န “ဥာဏ္” ေကာင္းေအာင္္။



“ဓမၼဒူတဆရာေတာ္အရွင္ေဆကိႏၵ”

" ႏြယ္တစ္မွ်င္တြယ္ငင္ၾကမ္းပါဘိ"


သစ္ပင္မွာအျမစ္၊လူမွာအခ်စ္လို႔
ေျပာေလ႔ရွိၾကပါတယ္။
သစ္ပင္တစ္ပင္ဟာအျမစ္ရွင္သန္
ခိုင္ျမဲေနသမွ်ေျမၾကီးထဲက
ရုန္းထြက္လို႔မရသလိုလူဟာလည္း
အခ်စ္ရွင္သန္ခိုင္ျမဲေနသမွ်
မီးဟုန္းဟုန္းေတာက္ေနတဲ႔
'သံသရာထ'ဲကဘယ္ေတာ့မွ
ရုန္းထြက္လြတ္ေျမာက္ခြင့္ရမွာမဟုတ္ပါဘူး။




ဆရာေတာ္အရွင္ဆႏၵာဓိက

"ေနစဥ္သတိေန႔စဥ္ရွိပါေစ"

သီးျခားသတ္မွတ္ခ်ိန္မွာပဲတရားအားထုတ္ျပီး
တျခားအခ်ိန္ေတြမွာတရားလႊတ္ထားတဲ႔သူကို
'ေန႔စဥ'္အားထုတ္သူလို႔ေခၚပါတယ္။
သီးျခားသတ္မွတ္ခ်ိန္မွာေရာ
ကိုယ္အမူအရာပဲျပဳျပဳ၊ ျပဳေနစဥ္
စိတ္အမူအရာပဲျပဳျပဳ၊ ျဖစ္ေနစဥ္
ေနစဥ္တိုင္းေနစဥ္တိုင္းမွာ
တရားအားထုတ္ေနသူကိုေတာ့
'ေနစဥ'္အားထုတ္သူလို႔ေခၚပါတယ္။
ေန႔စဥ္အားထုတ္ရံုနဲ႔တရားထူးရဖို႔မေသခ်ာပါဘူး။
ေနစဥ္အားထုတ္မွတရားထူးရဖို႔ေသခ်ာပါတယ္။
အရွင္ဆႏၵာဓိက

အိုသည့္တိုင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရား (၄) ပါး...

(၁) သီလရွိျခင္း။ သီလ (အက်င့္သီလေကာင္း) ရွိျခင္းေၾကာင့္-
(က) အျပစ္ကင္းေသာခ်မ္းသာကို ရ၏။
( ခ) ကိုယ္႔ကိုယ္ကို အျပစ္တင္သည့္ေဘးမွ လြတ္၏။
( ဂ) သူတစ္ပါးတို႔ အျပစ္တင္သည့္ေဘးမွလည္း လြတ္၏။

(၂) သဒၶါရွိျခင္း။ သဒၶါ ( ဘုရား ၊ တရား ၊ သံဃာ အေပၚ၌ ယံုၾကည္မႈ) ရွိျခင္းေၾကာင့္-
(က) ဘ၀၏ အခက္အခဲမွန္သမွ်ကို လြန္ေျမာက္၏။
( ခ) သံသရာ ၀ဲၾသဃမွ လြတ္ေျမာက္၏။

(၃) ပညာရွိျခင္း။ ပညာ (အေသးစိတ္ ရွင္းရွင္းလင္းလင္း နားလည္မႈ ၊ သိမႈ) ရွိျခင္းေၾကာင့္- (က) တန္ဘိုးအရွိဆံုးရတနာကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူ ျဖစ္၏။
( ခ) လြတ္ေျမာက္ေသာ ခ်မ္းသာကို ခံစားရ၏။

(၄) ပုညရွိျခင္း။ ပုည (ဒါန ၊ သီလ ၊ ဘာ၀နာစေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈ) ရွိျခင္းေၾကာင့္-
(က) ရန္သူမ်ိဳးငါးပါး မဖ်က္ဆီးႏိုင္ေသာဥစၥာကို ပိုင္ဆိုင္ထားသူ ျဖစ္၏။


(ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ သီတဂူဆရာေတာ္ႀကီး၏ "အိုသည့္တိုင္ေအာင္ ေကာင္းသည့္တရားေတာ္" မွ ေကာက္ႏႈတ္၏။)

သာသနာကြယ္ေၾကာင္းတရား (၅) ပါး..

-တရားမနာ၊ စာေပမသင္၊ ႏႈတ္တြင္မမွတ္၊ ပဋိပတ္ကြာ၊ ဤငါးျဖာသည္၊ ဘုရားသာသနာကြယ္ေၾကာင္းတည္း။

-စာသင္ပယ္ေလ်ာ၊ က်ယ္မေဟာၾက၊ က်ယ္မခ်ႏွင့္၊ က်ယ္စြမအံ၊ မၾကံမစည္၊ ဤငါးမည္သည္၊ ဘုရားသာသနာကြယ္ေၾကာင္းတည္း။

-အကၡရာပုဒ္ပ်က္၊ ေလ႔က်က္သင္ခ်၊ ဆံုးမမယူ၊ စာခ်သူ ရွား၊ လာဘ္မ်ားေအာင္ၾကံ၊ ခိုက္ရန္ကြဲျပား၊ ဤငါးပါးသည္၊ဘု၇ားသာသနာကြယ္ေၾကာင္းတည္း။


ေက်းဇူးေတာ္ရွင္သီတဂူဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးေဟာၾကားေသာ သာသနာကြယ္ေၾကာင္းတရားေတာ္မွ ေကာက္ႏႈတ္၏။

ျမတ္ဗုဒၶေဟာၾကားေသာ အသက္ရွည္ေၾကာင္းတရား (၅) ပါး...

(၁) မိမိႏွင့္ သင့္ေလ်ာ္ေလ်ာက္ပတ္ေသာ ေဆး၀ါးဓာတ္စာ ၊ အစားအေသာက္ ၊ အေနအထိုင္တို႕ႏွင့္သာ ျပဳမူေနထိုင္ စားေသာက္ျခင္း။
(၂) အတိုင္းအရွည္သိၿပီး ခ်င့္ခ်ိန္စားေသာက္တတ္ျခင္း။
(၃) ေၾကလြယ္ က်က္လြယ္ေသာ အစားအေသာက္ကိုသာ စားေသာက္ျခင္း။
(၄) ငါးပါးသီလၿမ ဲျခင္း။
(၅) ကလ်ာဏမိတၱ အေဆြခင္ပြန္းေကာင္းရွိျခင္း။

ေရွးေဟာင္းျမန္မာက်မ္းဂန္မ်ားတြင္ ပါရွိသည့္ လူတို႔၏အညစ္အေၾကး(၉) မ်ိဳး...

(၁) အမ်က္ထြက္ျခင္း။
(၂) ေက်းဇူးမသိတတ္ျခင္း။
(၃) ျငဴစူမနာလိုျခင္း။
(၄) သ၀န္တိုျခင္း။
(၅) လွည့္ပတ္ျဖားေယာင္းျခင္း။
(၆) စဥ္းလဲေကာက္က်စ္ျခင္း။
(၇) လိမ္ညာေျပာဆိုျခင္း။
(၈) မတရားလိုခ်င္ျခင္း။
(၉) မွားေသာအယူရွိျခင္း။
ထို (၉) ပါးကို ေရွာင္ႏိုင္မွသာလွ်င္္ လူမြန္လူုျမတ္ ျဖစ္မည္။

ပုထုဇဥ္ေတြ အားကိုးထိုက္တဲ႔ အပါယ္မက်ႏိုင္ေသာ ကုသိုလ္(၇)မ်ိဳး...

(၁) ဘုရား ၊ တရား ၊ သံဃာ ရတနာျမတ္သံုးပါးအား ဆည္းကပ္ျခင္း။
(၂) ငါးပါးသီလၿမဲျခင္း။
(၃) အာ႐ံုဆြမ္း ၊ ေန႔ဆြမ္း ေန႔စဥ္မျပတ္လွဴဒါန္းျခင္း။
(၄) စာေရးတံမဲ လွဴဒါန္းျခင္း။
(၅) ၀ါဆိုသကၤန္း ကပ္လွဴျခင္း။
(၆) ေရတြင္းေရကန္ လွဴဒါန္းျခင္း။
(ရ) သံဃိကဒါနေက်ာင္းေဆာက္လွဴဒါန္းျခင္း။

ဆရာေတာ္အရွင္ဇ၀န

ဒါနျပဳရာ၌...

(၁) ဒါယကာတစ္ေယာက္သည္ မိမိခ်ည္းသာလွဴ ၊ သူတစ္ပါးတို႕အား မတိုက္တြန္း ၊ ထိုသူမ်ိဳး ျဖစ္ေလရာ ဘ၀တိုင္း၌စည္းစိမ္ခ်မ္းသာႏွင့္ ျပည့္စံု၏။ အျခံအရံကားမရွိ။
(၂) ဒါယကာတစ္ေယာက္သည္ မိမိကိုယ္တိုင္ ေပးလွဴျခင္းမရွိ ၊ သူတစ္ပါးတို႔အားေပးလွဴရန္ တိုက္တြန္း ၊ထိုသူမ်ိဳး
ျဖစ္ေလရာဘ၀တိုင္း၌ မိမိမူ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာႏွင့္ မျပည့္စံု။ အျခံအရံကားေပါ၏။
(၃) ဒါယကာတစ္ေယာက္သည္ မိမိကိုယ္တိုင္လည္း ေပးလွဴျခင္းမရွိ ၊ သူတစ္ပါးတို႕အားလည္း မတိုက္တြန္း မႏိႈးေဆာ္ ၊
ထိုသူမ်ိဳး ျဖစ္ေလရာဘ၀တိုင္း၌ မိမိလည္း မခ်မ္းသာ။ အျခံအရံလည္းမရွိ။
(၄) ဒါယကာတစ္ေယာက္သည္ မိမိကိုယ္တိုင္လည္းလွဴ ၊ သူတစ္ပါးတို႔အားလည္း ႏိႈးေဆာ္ ၊ ထိုသူမ်ိဳးျဖစ္ေလရာဘ၀တိုင္း၌မိမိလည္း စည္းစိမ္ခ်မ္းသာရွိ
အျခံအရံလည္းေပါၾကြယ္၏။

(ဓမၼပဒ)

ဒိ႒ိျဖစ္ေၾကာင္း အေၾကာင္း(၈)ပါး ...

(၁) ႐ုပ္နာမ္(၂)ပါး ၊ ခႏၶာ(၅)ပါးကို မသိျခင္း။
(၂) အ၀ိဇၨာဖံုးလႊမ္းေနျခင္းေၾကာင့္ ႐ုပ္ခႏၶာ ျဖစ္-ပ်က္ ကို မသိျခင္း။
(၃) ဖႆကို ဖႆျဖစ္တာဘဲလို႔ မျမင္ဘဲ ငါထိေတြ႔တယ္ဟူ၍ သိေနျခင္း။
(၄) ခႏၶာကို သူပဲ ၊ ငါပဲဲ ၊ ေယာက်ၤားပဲ ၊ မိန္းမပဲ စသျဖင့္ အမွတ္မွားေနျခင္း။
(၅) ခႏၶာကိုယ္ တစ္ခုလံုးကို ငါပိုင္ငါစိုး ဟု ၾကံစည္မွားျခင္း။
(၆) ျဖစ္-ပ်က္ခႏၶာေတြကို ငါ ၊ သူတစ္ပါး ၊ေယာက်ၤား ၊ မိန္းမဟူ၍ ႏွလံုးသြင္းမွားျခင္း။
(၇) မိတ္ေဆြမွားနဲ႔ ေပါင္းသင္းမွားျခင္း။
(၈) ဒိ႒ိ မကြာေသးတဲ႔ မွားတဲ႔ တရားကို နာမိျခင္း။
“ဤေလာက၌ ငါတို႔သည္ မုခ်မေသြ ေသဆံုးၾကရမည္သာျဖစ္၏...ဟူ၍ မသိၾကကုန္ေသာ သူမိုက္တို႔အတြက္ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြား ျငင္းခုန္ကြဲျပားျခင္းသည္ မေျပၿငိမ္းကုန္။ ထိုသို႔သိေသာ ပညာရွိတို႔အတြက္ကား ထိုသို႔သိျခင္းေၾကာင့္ ခိုက္ရန္ျဖစ္ပြား ျငင္းခုန္ ကြဲျပားျခင္းတို႔သည္ ေျပၿငိမ္းကုန္၏”...။...။

(ဓမၼပဒ-ေကာသမၺီရဟန္းမ်ား၀တၴဳ)

စိတ္နဲ႔သတိ

လူစိတ္္ဆိုတာ.ေကာင္းမႈထက္.မေကာင္းမႈမွာေမႊေလ်ာ္တယ္လို႔ျမတ္ဘုရားရွင္
ေဟာၾကားထားပါတယ္..မေကာင္းတဲ႔စိတ္၀င္လာရင္..
သတိတရားလက္ကိုင္ထားျပီး.ေကာင္းမႈဘက္ပါလာေအာင္ၾကိဳးစားႏိုင္
ဖို႔အေရးၾကီးပါတယ္....သတိမလြတ္ၾကဖို႔အျမဲၾကိဳးစားေလ႔က်င္႔ေနဖို႔လိုပါတယ္.
ၾကိဳးစားေလ႔က်င္.ပါမ်ားလာရင္အရာရာဟာ.
သတိျမဲလာျပီး.အမွားလည္းနည္းလာမွာပါ..
ဒါေၾကာင္႔သတိမလြတ္ၾကနဲ႔ေနာ္..

လူၿဖစ္ရက်ိဳးနပ္ၾကပါေစ...

ကြၽန္ေတာ္တို႕လူဘ၀သို႕ေရာက္လာရေသာလည္ရြယ္ခ်က္သည္ ဘာလဲဟုေမးးလွ်င္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေၿဖၾကမည္သာၿဖစ္ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္အထင္ေၿပာရလွ်င္ လူ႕ဘ၀သို႕ေရာက္လာၿခင္းမွာ နိဗၺာန္ေရာက္ေၾကာင္းတရားမ်ားကိုအားထုတ္ရန္အတြက္ၿဖစ္သည္ ဟုသာေၿဖသင့္ပါသည္။ ဗုဒၶၿမတ္စြာ ၏တရားေတာ္မ်ားအရ သတၱ၀ါတို႕၏ေနအိမ္သည္အပါယ္
ေလးဘံုသာၿဖစ္၍ ကံအေၾကာင္းတရားအလြန္ပင္ေကာင္းေသာေၾကာင့္လူဘ၀သို႕ေရာက္လာရၿခင္းၿဖစ္ပါသည္။ ဤသို႕ တိုေတာင္းလွေသာ လူဘ၀ အခ်ိန္ ကာလမွာ ေလာကီစား၀တ္ေနေရးမ်ားအတြက္ လုပ္ေနၾကရသလို သံသရာ၀ဋ္ ဆင္းရဲမွ လြန္ေၿမာက္ေၾကာင္း တရားမ်ားကို အားထုတ္က်င့္ၾကံမွသာ လူၿဖစ္က်ိဳးနပ္ေပမည္။
တရားေတာ္မ်ားကို အားထုတ္က်င့္ၾကံရာတြင္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကားသိခဲ့ရေသာ ပထမ အရြယ္တြင္ပညာရွာ၊ဒုတိယအရြယ္တြင္ဥစၥာရွာ၊တတိယအရြယ္တြင္ ဘာ၀နာတရားပြားမ်ား ဟူေသာအဆိုမွာ အင္မတန္မွားယြင္းေပသည္။ အထက္ပါဆိုရိုးအတိုင္း တတိယ အရြယ္မွသာတရားအားထုတ္မည္ဆိုပါက ေ၀ဖန္ပိုင္းၿခား၊စဥ္းစားႏိုင္ေသာ ဥာဏ္ပညာ ေကာင္းစြာအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ တရားထူးရရန္အားထုတ္ရာတြင္ ခက္ခဲေစပါသည္။ ေသၿခင္းတရားသည္ အမွည့္လြန္ေသာအသီးကဲ့သို႕ အခ်ိန္မေရြးေၾကြက်ႏိုင္သည္ကို သတိၿပဳမိေစခ်င္ပါတယ္။ ပယ္သတ္ရမည့္တရား၊သိရမည့္တရား၊ပြားမ်ားရမည့္တရားမ်ားကို သိရွိသည္ႏွင့္ လိုက္က်င့္သင့္ေပသည္။ ထိုသို႕သိရန္အတြက္လည္း တရားေတာ္မ်ားကို နားၾကားရပါမည္။ မိမိသိရွိၿပီးတဲ့တရားမ်ားကို လိုက္မက်င့္ပါက သိသလို မသိသလိုနဲ႕ ေနာက္ဆုံးေတာ့ မသိတာဘဲၿဖစ္သြားတက္ပါတယ္။ သတိ တရားလက္ကိုင္ထားဖို႕ေတာ့လိုၿပီေပါ့။ ဗုဒၶၿမတ္စြာက ရရွိရန္ခက္ခဲေသာ ဒုလႅဘတရား(၅)ပါး
ကို ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ဒုလႅဘတရား(၅)ပါး၌ မႏုႆတၱဘာေ၀ါ ဒုလႅေဘာ ဆိုသည့္အတိုင္း လူဘ၀သည္ အလြန္ပင္ခက္ခဲလွပါ၏။ ထိုၾကံဳေတာင့္ၾကံဳခဲ ရခဲလွေသာ ဘ၀၌ သူေတာ္ေကာင္းပီသစြာ ေနထိုင္က်င့္ၾကံရန္ သာ၍ပင္ ခက္ခဲပါ၏။
ဒုလႅဘတရား(၅)ပါးမွာ

(၁) ဗုဒၶဳပၸါဒ ဒုလႅဘ=ဘုရား၏အၿဖစ္ကိုရခဲၿခင္း။
(၂) မႏုႆတၱဘာ၀ ဒုလႅဘ=လူအၿဖစ္ကိုရခဲၿခင္း။
(၃) သဒၶါသမၸတၱိ ဒုလႅဘ= သဒၶါတရားႏွင့္ ၿပည့္စံုသည့္အၿဖစ္ကိုရခဲၿခင္း။
(၄) ပဗၺဇၨိတာဘာ၀ ဒုလႅဘ=ရဟန္း၏ အၿဖစ္ကိုရခဲၿခင္း။
(၅) သဒၶမၼသ၀နအတိ ဒုလႅဘ=သူေတာ္ေကာင္းတရားနာၾကားခြင့္ကို အလြန္ရခဲၿခင္း။ တို႔ ျဖစ္ၾက၏။

ဤအထဲမွ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ေတြသည္ ခက္ခဲလွေသာ လူအၿဖစ္ကိုရရွိခဲ့သည့္အၿပင္ ဗုဒၶဘာသာ
၀င္ေတြၿဖစ္ရသည္မွာလည္းအလြန္ပင္ ကံေကာင္းလွေပသည္္။ အကယ္၍တၿခားေသာလူမ်ိဳးမ်ားတြင္လူၿဖစ္၍ ကိုးကြယ္မွု႕မွားေနမည္ဆိုပါက လူၿဖစ္က်ိဳးနပ္
မည္မဟုတ္ေပ။
ဗုဒၶ၏သာသနာအေရာင္ထြန္း လင္းေတာက္ေျပာင္သည့္ ေရႊၿမန္မာတြင္ လူၿဖစ္ပါလ်က္ ဘုရား၊တရား၊သံဃာအေပၚတြင္သဒၶါတရားႏွင့္ မၿပည့္စံုလွ်င္ လူၿဖစ္ရက်ိဳးနပ္၏ေလာ။ သူေတာ္ေကာင္းတရားနာၾကားၿခင္းကို အလြန္ရခဲေသာ္လည္း ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကား၍ သူေတာ္ေကာင္း၊ ရဟႏၱာ ေပၚၾကြယ္၀ေသာ ၿမန္မာႏိုင္ငံ၌ သူေတာ္ေကာင္းတရားနာၾကားၿခင္းမရွိခဲ႔ပါလွ်င္ အဘယ္မွာ လူၿဖစ္ရက်ိဳးနပ္ပါမည္နည္း။ စဥ္းစားၾကည့္လွ်င္ အေတြးအၿမင္ အရိပ္ထင္ႏိုင္ပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္ၾကားမိခဲ့ဘူးပါသည္။ ၿမန္မာမွာ လူၿဖစ္ရတာ လူၿဖစ္ရႈံးသည္တဲ႔။ ထိုစကားမ်ိဳးကို ဆိုသူမွာလည္း လူမိုက္မ်ားသာၿဖစ္ပါလိမ့္မည္။ လူ႔ၿပည္ေရာက္လို႔မွ လူ႔တန္ဆာမဆင္ယဥ္ လူ႔အရာမ၀င္ ၿဖစ္ေတာ့မေပါ့။ တရားတုေတြ က်င့္ေနၾကလို႔ ဗုဒၶ၀ါဒ ၿပယ္ရတာပါ။ ပညာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳး သင္ေနၾကေသာ္လည္း အက်င့္ေတြ ပ်က္၊တရားေတြပ်က္ ဆင့္တက္ကာ မွားေလေတာ့ လူၿဖစ္ရသည့္အေရး ေတြးဆလို႕ ရင္ေလးမိပါတယ္။ မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးကေတာ႔ ဒကာထြန္းတင္အား ဤသို႔မိန္ၿမြက္ခဲ႔ပါတယ္။ ဒကာထြန္းတင္ေရ...“အခုလို သိပၸံပစၥည္းေတြ ထြန္းကားလာၿပီးေတာ့ အသံေတြဖမ္းယူႏိုင္တာဟာ အသံုးခ်တတ္ရင္ နိဗၺာန္ေရာက္ဖို႔ပဲကြ၊ အသံုးမခ်တတ္ရင္ အပါယ္ငရဲ ေဇာက္ထိုးဆင္းဘို႕ပဲ၊ သတိေတာ့ရွိဘို႔လိုတယ္”... တဲ႔။ ဤသို႔မိန႔္ဆိုခဲ႔လွ်င္ ၿပည္ပမွာပညာသင္ေနရေသာ္လည္း၊ေနထိုင္ေနၾကရေသာ္လည္း ၿမန္မာတို႔အေနႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာ သာသနာကို ေရာက္ေလရာေနရာေဒသမွာ ဆင့္ကာပြါးရင္ လူုၿဖစ္ရက်ိဳးနပ္မည္မွာ ဧကန္မုခ်ေပါ့။ အမွတ္မွားေတာ့ အသိမွားတယ္၊ အသိမွားေတာ့ အယူမွားတယ္။ အမွားသံုးခ်က္နဲ႔ပဲ လမ္းဆံုးေတာ့ ေသမင္းႏိုင္ငံမွာပဲ ေသမင္းခႏၶာကိုထိုးအပ္ရတယ္။ ထိုအမွားသံုးခ်က္ မလြတ္ေသး၍ အပါယ္ဆိုတာမလြတ္ေၿမာက္ႏိုင္ပါ။ ဤသို႔လည္း မိုးကုတ္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးက မိန္႔ၾကားခဲ႔ပါတယ္။ အယူမွားၿခင္းဟာ သာသနာအေ၀း ထြက္ေၿပးသလိုပါပဲ။ ယခုခ်ိန္ခါဟာဆိုရင္ သာသနာဖ်ားကာလ လို႔ဆိုၾကပါတယ္။ သာသနာဖ်ားကာလ ဆိုသည္မွာ ၿမတ္ဗုဒၶ၏ သာသနာကို ဆိုၿခင္းမဟုတ္ပါ။ မိမိတို႔ ၾကံဳေတြ႔ေနရေသာ အေၿခအေနဖ်ားကာလကို ဆိုလိုပါတယ္။ မိမိတို႕ေနရေသာလူဘ၀အခ်ိန္သည္ တိုေတာင္းလြန္း၍ ၊ သာသနာႏွင့္ေတြ႕ၾကံဳရေသာ အခ်ိန္တိုေတာင္းေသာေၾကာင့္ သာသနာဖ်ားကာလဟုေခၚၿခင္းၿခစ္ပါသည္။ အဲသလို အေၿခအေနမ်ိဳးမွ လူၿဖစ္က်ိဳးမနပ္လွ်င္
ဗုဒၶတရားမနာၾကားလ်င္ ေလာကတြင္အမိုက္ဆံုးလူသားပဲ ၿဖစ္ေခ်မည္။
သာသနာႏွင့္ႀကံဳတုန္း လူၿဖစ္ပါလ်က္ ဗုဒၶတရားမလိုက္စားလွ်င္ အပါယ္ဆိုတာ ေၿပးလို႔လြတ္မည္ မဟုတ္ေခ်ဘူး။ ဒီဘ၀မွ ေသလြန္၍ သာသနာမထြန္းကားရာ အရပ္ေဒသ၊ တိရစၦာန္၊မွားယြင္းေသာအယူ၀ါဒ စသျဖင့္ ရပ္ျပစ္ရွစ္ပါး၌ လူျဖစ္ျပန္လွ်င္ မလြဲဧကန္ အပါယ္ဘံုသို႔ က်ရေပဦးမည္။ ဘယ္မွာလွ်င္ သံသရာမွ လြတ္ ပါဦးမည္နည္း။ ဤသည္ကို ေမွ်ာ္ေတြးလို႔ စာဆိုေက်ာ္ ပညာရွိ စေလဦးပုညက ေအာက္ပါအတိုင္း စပ္ဆိုခဲ႔သည္ကို ဓမၼသံေ၀ဂ ယူၾကပါကုန္။
“ယခုခါမူ ၊ လူလည္းၿဖစ္လာ
သာသနာလည္းထြန္းခိုက္ ၊ အၿမိဳက္တရား
ေဟာၾကားမည့္သူ ၊ လူလည္းမရွား
သို႔ပါလ်က္သားႏွင့္မွ
တရားမလိုက္ ၊ အမွားကိုႀကိဳက္ၾကလွ်င္
အမိုက္တကာ့ဗိုလ္မင္း ၊ အဖ်င္းတကာ့ဗိုလ္ခ်ဳပ္
အပါယ္ေလးလီ ၊ ၿမစ္နဒီတြင္ ၊ ပလံုစီၿမဳပ္လို႕
လူယုတ္ၾကီးေတြၿဖစ္ခ်ိမ္႔မည္”။....။
ထိုအခ်က္ကို ေတြးၾကည့္လွ်င္ လူလည္းၿဖစ္လာရၿပီ၊ သာသနာႏွင့္လည္း ၾကံဳၿပီ ၊ ေဟာၾကားေနေသာ ရဟန္းသာ၀ကမ်ားလည္း ေပါမ်ားလွ၏။ ဤကဲ႔သို႔ ၾကံဳလ်က္နဲ႔မွ အက်င့္ပ်က္ ၊ တရားပ်က္ ၊ စရိုက္ပ်က္ ၊ မူပ်က္ ေနရင္ေတာ့ လူၿဖစ္ရက်ိဳးနပ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး။ သတိသံေ၀ဂ ရၾကပါေတာ့။ စိတ္သည္ မေကာင္းမႈ၌သာ ေမြ႔ေလ်ာ္၏။ စိတ္ကို ဥာဏ္၊ သတိႏွင့္ ထိန္းေပးရမည္။ ဗုဒၶတရားေတာ္မ်ား မ်ားစြာနာၾကားရမည္။ သာသနာႏွင့္ေ၀းရာ အရပ္ေဒတြင္ ေနထိုင္ေနရေသာ္ၿငားလည္း တရားေတာ္မ်ားကို အခါအားေလ်ာ္စြာနာၾကားေနရင္ လူၿဖစ္ရက်ိဳးနပ္ပါသည္။ ဤေဆာင္းပါးကိုဖက္ရွု႕ေသာသူအေပါင္းတို႕သည္ မိမိတို႕လူၿဖစ္က်ိဳး
နပ္၏ေလာ ဆိုေသာ ေမးခြန္းကို ကိုယ္တိုင္ေမး၍ ကိုယ္တိုင္ေၿဖၾကားႏိုင္လိမ္႔မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါသည္။ သူေတာ္ေကာင္းဥစၥာခုႏွစ္ၿဖာၿဖစ္ေသာ သဒၶါ၊ သီလ၊ သုတ၊ စာဂ၊ ပညာ၊ ဟီရိ၊ ၾသတၱ ဆိုသည့္ တရားေတာ္နဲ႔အတူ က်င့္ၾကံေနထိုင္ရင္း လူၿဖစ္လာရ လူ႔ဘ၀ လူၿဖစ္ရက်ိဳးနပ္ပါေစ။ ထို႔ေၾကာင့္ တရားခ်စ္ခင္ စိတ္ေကာင္း၀င္ၾကေသာသူမ်ား၊ သတိေမ႔ေလ်ာ႔ေနသူမ်ား အတိုင္းအတာတစ္ရပ္အထိ သတိတရားျဖစ္ေစရန္ ဤေဆာင္းပါးက အေထာက္အပံ့ၿပဳလိမ္႔မည္ဟု ယံုၾကည္မိပါသည္။ ကိုယ္တိုင္လည္း က်င့္ၾကံအားထုတ္ေနသကဲ႔သို႔ တစ္ပါးေသာသူတို႔အားလည္း တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ၾကပါကုန္။ ၿပည္တြင္းၿပည္ပ ပညာသင္ၾကားေနစဥ္၊ေနထိုင္ေနစဥ္ေဘးအႏၱရာယ္ကင္းရွင္းၿပီး ရည္မွန္းခ်က္ၿပည့္စံုကာ ႏိုင္ငံအက်ိဳး၊ သာသနာအက်ိဳး သယ္ပိုးႏိုင္ပါေစေၾကာင္း ၊ သံသရာ၀ဋ္ဆင္းရဲမွ လြတ္ေၿမာက္ႏိုင္ပါေစေၾကာင္း တိုက္တြန္းႏိႈးေဆာ္ရင္း ဤေဆာင္းပါးၿဖင့္ ဓမၼဒါနၿပဳအပ္ပါသည္။

သူေတာ္ေကာင္းဥစၥာ(၇) ျဖာ...

(၁) သဒၶါ = ဘုရား ၊ တရား ၊ သံဃာေတာ္တို႔၏ဂုဏ္ေတာ္ေတြကို ယံုၾကည္သက္၀င္ျခင္း၊ ကံ ကံ၏အက်ိဳးကို ယံုၾကည္ျခင္း။
(၂) သီလ = ေကာင္းေသာအက်င့္တရားတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
(၃) သုတ = အၾကားအျမင္မ်ားျခင္း။
(၄) စာဂ = ေပးကမ္းစြန္႔ႀကဲျခင္း။
(၅) ပညာ = ေလာကီ ၊ ေလာကုတၱရာ ပညာႏွစ္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
(၆) ဟီရိ = သူေတာ္ေကာင္းတို႔ ကဲ႔ရဲ႕မည္ကို ရွက္ျခင္း ၊ မေကာင္းျပဳရမွာ ရွက္ျခင္း။
(၇) ၾသတၱပၸ = ပစၥဳပၸန္ သံသရာေဘးကို ေၾကာက္ျခင္း ၊ မေကာင္းမႈျပဳရမွာ ေၾကာက္ျခင္း။

အႀကီးအကဲက်င့္၀တ္(၆) ပါး...

ထၾကြႏိုးၾကား ၊ သနားသည္းခံ ၊ ေ၀ဖန္ေထာက္႐ႈ ၊ ဤေျခာက္ခု ႀကီးသူက်င့္ရာ တရားတည္း။
(၁) ထၾကြ = ငယ္သားတို႔ထက္ ထၾကြလံု႔လရွိျခင္း။
(၂) ႏိုးၾကား = ႏိုးၾကားျခင္း ၊ အသြားအလာ အေနအထိုင္တို႔၌သတိရွိျခင္း။
(၃) သနား = ၾကင္နာသနားတတ္ျခင္း။
(၄) သည္းခံ = ေျမႀကီးကဲ႔သို႔ သည္းခံျခင္း။
(၅) ေ၀ဖန္ = ေ၀ဖန္ခြဲျခားႏို္င္ျခင္း။
(၆) ေထာက္႐ႈ = ပညာရွိတို႔ကို ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျခင္း။
“ျဖစ္ၿပီီးအေဟာင္း၊ တိတ္ဇာတ္ေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာင္းစဥ္းစား၊ မၿငီးတြားႏွင့္။
ေနာင္ခါျဖစ္လတ္၊ အနာဂါတ္ကို ဇာတ္ေၾကာင္းေတြးေတာ၊ စိတ္မေမာႏွင့္။
ျဖစ္ဆဲဧကန္၊ ပစၥဳပၸန္ကို ေ၀ဖန္ဥာဏ္႐ႈ၊ မွ်တမႈျဖင့္ ပူမႈကင္းစြာ၊ ေနစမ္းပါေလာ႔။
သို႔ပါေလမွ၊ သင့္ဘ၀၀ယ္ ဒုကၡကင္းစြာ၊ ခ်မ္းသာလာလိမ္႔။”

“ဓမၼဒူတ ဆရာေတာ္အရွင္ေဆကိႏၵ”

ၿပဳလုပ္ေနက် ၿမတ္ဒါန

ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပတ္၀န္းက်င္မွာ “ဒါန”ဆိုတဲ့စကားေလးကုိ ကၽြန္ေတာ္လူမွန္း သိတက္စ အရြယ္က တည္းက ၾကားဖူးခဲ့တာပါ။ တခ်ိဳ႔ေသာ လူေတြကလည္း ဒါနကုိ အထင္ကရႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ ျပဳလုပ္လွဴဒါန္းေနၾကသလုိ တခ်ိဳ႔က်ျပန္ ေတာ့လည္း ကုိယ္ဒါနျပဳလုပ္လုိက္တာကုိ ျပဳလုိ႔ျပဳမွန္း မသိရေလာက္ေအာင္ အမႈမဲ့ မမွတ္မဲ့ေန ေနၾကပါတယ္။ ဒါနဆုိတာပါလဲ?။ ကၽြန္ေတာ္ သိသေလာက္ ေျပာပါရေစ။ ဒါနဆုိတာ မိမိမွာရွိေသာ အရာ၀တၱဳပစၥည္းအပၚမွာထားတဲ့ တဏွာ၊ စြဲမတ္မႈ၊ တက္မတ္မႈေတြကုိ ျဖတ္ေတာက္တာပါ။တစ္နည္းအားျဖင့္ ဒါနျပဳတာဟာ မိမိမွာ ရွိတဲ့ ေလာဘကုိ သတ္တာျဖစ္ပါတယ္။ ေပးကမ္းလုိေသာ ေစတနာျဖင့္ ဒါနျပဳေနခ်ိန္တြင္ဒါနျပဳသူ၏ စိတ္ထဲမွာ အေလာဘစိတ္ႏွင့္ အမစၦရိယစိတ္တုိ႔ ျဖစ္ေပၚပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ဒါနဟာ မိမိရဲ့ေလာဘကုိ သတ္တယ္လုိ႔ ေျပာလုိ႔ရတာပါ။

ဒါနျပဳရာမွာ ၀တၱဳဒါနနဲ႔ ေစတနာဒါနဟူ၍ရွိၾကပါတယ္။ အလွဴဒါနတစ္ခု ျပဳတုိင္း ျပဳတုိင္း ေစတနာ အေရးႀကီးဆုံးျဖစ္ပါတယ္။ ေစတနာမပါပါက မည္၍မည္မွ်ပင္ လွဴေသာ္လည္း အက်ိဳးေပး အလြန္ညံ့ဖ်င္းလွပါတယ္။ ေစတနာသဒၵါတရား ရွိၿပီးလွဴပါက မိမိလွဴဖြယ္၀တၱဳ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ ထံသုိ႔ မေရာက္လုိက္ေသာ္ျငားလည္း အဘိဓမၼာ သေဘာအရ ေစတနာဒါနေျမာက္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ေျပာရမည္ဆုိရင္ ဧည့္သည္တစ္ေယာက္၊ ဒါမွမဟုတ္ အသိတစ္ေယာက္ မိမိအိမ္သုိ႔လာပါက ေကၽြးလုိေသာ ေစတနာျဖင့္ “စားပါဦး” ဟူ၍ေခၚယူ ေျပာဆုိျခင္းသည္ ထုိသူအားမစားေသာ္လည္း ေစတနာဒါနေျမာက္ပါတယ္။ ဟန္လုပ္ၿပီး ေခၚရာ၌ ေစတနာဒါန မေျမာက္ေပ။ ထုိေစတနာ ဒါနႏွင့္ပက္သက္၍ ဘုရားရွင္ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ ဇာတ္ေတာ္တစ္ပုဒ္ရွိခဲ့ဖူပါသည္။ ဘုရားေလာင္း ယုန္မင္းဘ၀ ျဖစ္ခဲ့စဥ္တုန္းက ယုန္မင္းဟာ ဥပုသ္ေစာင့္သိ ၿပီးေနာက္ မိမိထံ အလွဴခံပုဂၢဳိလ္လာပါက “ငါ့အသတ္ကုိသာလွဴမည္” ဟု အဓိဌာန္ခ်မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ ထုိအခါ သိၾကားမင္းရဲ့ ေက်ာက္ဖ်ားပူလာ၍ လူ႔ျပည္သုိ႔႔ၾကည့္ရႈရာ ယုန္မင္း၏ ျမင့္ျမတ္တဲ့ သီလ၊ သမာဓိ၊ ပညာကုိ ျမင္လုိက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သိၾကားမင္း သည္ အလွဴခံပုဏၰားေယာင္ေဆာင္၍ လူျပည့္သုိ႔ဆင္းကာ ယုန္မင္းထံ အလွဴခံ ေလတယ္။ ယုန္မင္းလည္း အလွဴခံပုဂၢဳိလ္ မိမိေရွ့သုိ႔ ေရာက္သည့္အခါ မိမိ အဓိဌာန္ျပဳထားသည့္အတုိင္း “ ကၽြႏု္ပ္၏ အသားကုိ အလွဴခံပါ” ဟုဆုိလုိက္ၿပီး အလွဴခံပုဂၢဳိလ္အား မီးကုိေမႊးေစလုိက္၏။ ယုန္မင္းဟာ မီးဖုိအတြင္းသုိ႔ ခုန္မခ်ခင္ မိမိခႏၵာအားလႈပ္ခါလုိက္ပါတယ္။ ထုိသုိ႔ လႈပ္ခါရျခင္းမွာ မိမိကုိယ္၌ တြယ္ကပ္ေနတဲ့ ပိုးမႊားေတြကုိ အသတ္မ ေသေစရန္ႏွင့္၊ လွဴဖြယ္၀တၱဳ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္း ျဖစ္ေစရန္အတြက္ ျဖစ္ပါတယ္။ ထုိသုိ႔ ခါၿပီးေနာက္ ယုန္မင္းဟာ မီးဖုိအတြင္းသုိ႔ ခုန္ဆင္း လုိက္ရာ မီးမွာသီတာေရစင္ကဲ့သုိ႔ ေအးျမေနခဲ့ပါတယ္။ ယုန္မင္းအား မေလာင္ကၽြမ္းပဲ ရွိေနခဲ့ပါတယ္။ “အသတ္ကုိ လွဴမည္”ဟူေသာ ေစတနာထက္သန္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ယုန္မင္း၏ အသားတုိ႔ အလွဴခံ ပုဂၢိဳလ္ထံ မေရာက္ေသာ္ျငားလည္း ဒါနေျမာက္သြားပါတယ္။ အသတ္ကုိ စြန္႔၍လွဴတဲ့ ပရမတၱဒါနျဖစ္ပါတယ္။ သိၾကားမင္းဟာထုိဘုရားေလာင္း ယုန္မင္း၏ သူေတာ္ေကာင္းစိတ္ဓာတ္ကုိ ကမၻာတည္သေရႊ႔ ေနာင္းလူတုိ႔ သိရွိေစဖုိ႔အလုိငွာ ေတာင္မွ အဆီမ်ားကုိ ထုတ္ယူၿပီး ယုန္ရုပ္ကုိ ေရးဆြဲခ့ဲပါေတာ့တယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ဟာ လေပၚရွိယုန္ရုပ္ေလးကုိ ယေန႔အခ်ိန္အထိ ျမင္ေတြ႔ေနရ ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ၀တၱဳဒါနေျမာက္ဖုိ႔ အတြက္ (၃) မ်ိဳးျပည့္စုံရန္လုိအပ္ပါတယ္။ (၁) အလွဴေပးမည့္ပုဂၢိဳလ္၊
(၂) အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၊
(၃) လွဴဖြယ္၀တၱဳ၊ တုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။
ထုိသုံးမ်ိဳး (၁) ခုခု မရွိလွ်င္ အလွဴဒါနမေျမာက္ပါ။ လွဴဒါန္းရာတြင္ ေစတနာ (၃)တန္းျဖင့္ လွဴဒါန္း ရပါမည္။ (၁) မလွဴခင္ ေစတနာ၊ (၂) လွဴေနစဥ္ေစတနာ၊ (၃)လွဴၿပီးေစတနာ ဟူ၍ ေစတနာ သုံးတန္ျဖင့္ လွဴတန္းရပါမည္။ မိမိျပဳတဲ့ အလွဴဒါနအက်ိဳးႀကီးဖုိ႔ အတြက္-
(၁) အလွဴ၀တၱဳ သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ရပါမယ္။
(၂) အလွဴခံပုဂၢိဳလ္က သီလ၊ သမာဓိႏွင့္ျပည့္စုံရပါမယ္။
(၃)အလွဴေပးပုဂိၢဳလ္က လည္းသီလ စင္ၾကယ္ရပါမယ္။
(၄) လွဴေန႔စဥ္ အခါကာလ၌ စိတ္ကုိ ၾကည္လင္သန္႔ရွင္းစြာ ထားရပါမယ္။
(၅) အက်ဳိးကုိ ဥာဏ္၊ သဒၵါတုိ႔ႏွင္႔ သိျမင္ သုံးသပ္ၿပီးကာမွ လွဴးဒါန္းရပါမယ္။
(၆) မိမိအလွဴႏွင့္ ပက္သက္၍ အပူအပင္ ေနာက္ဆံတင္းမႈမရွိိပါေစႏွင့္။ ထုိကဲ့သုိ႔သာ ႏွလုံးသြင္း၍ လွဴဒါန္းမည္ဆုိပါကပုိမုိအက်ိဳးမ်ား ေစပါသည္။ တိရစာၦန္မွ ျမတ္စြာဘုရားအထိ အလွဴခံပုဂိၢဳလ္ (၁၄) ဦးရွိပါတယ္။ တိရစာၦန္အား လွဴျခင္းထက္ သီလမရွိေသာ ပုဂိၢဳလ္ကုိ လွဴျခင္းက ပုိ၍ အက်ိဳမ်ားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ အဆင့္အလုိက္ အက်ိဳးထူးပုံမွာ မတူလွပါ။ အလွဴခံပုဂိၢဳလ္(၁၄)ဦးမွာ-
(၁)တိရစၧာန္
(၂)သီလမရွိေသာပုဂိၢဳလ္
(၃)သီလရွိေသာပုဂိၢဳလ္
(၄)စ်ာန္ရပုဂိၢဳလ္
(၅)ေသာတပတၱိမဂၢဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၆)ေသာတပတၱိဖလဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၇)သကဒါဂါမိမဂၢဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၈)သကဒါဂါမိဖလဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၉)အနာဂါမိမဂၢဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၁၀)အနာဂါမိဖလဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၁၁)အရမာတၱမဂၢဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၁၂)အရမာတၱဖလဠာန္ပုဂိၢဳလ္
(၁၃)ပေစၥကဗုဒၶါ
(၁၄)ျမတ္စြာဘုရားရွင္ တို႕ၿဖစ္ပါတယ္ ။ ဒါနျပဳရာမွာ ဆုေတာင္းမွား ပါက သံသရာပုိ၍လည္ေစပါတယ္။ ဘ၀ေတြကုိ တက္မတ္၍ ဆုေတာင္းျခင္မ်ိဳးဟာ “ေနာက္ထပ္ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေသရပါလုိ၏”ဟုဆုေတာင္းေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မေသရာ ျမတ္နိိဗၺာန္ကုိသာ အလုိရွိၿပီး လွဴဒါန္းၾကေစလုိပါတယ္။ဘုရားရွင္ အလုိက် ဒါနျပဳနည္း (၅) မ်ိဳးရွိပါတယ္။ အဲဒီ (၅) မ်ိဳးကေတာ့-(၁) ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာတုိ႔ အေပၚ၌ သဒၵါတရားရွိရမည့္အျပင္ ကံကံ၏အက်ိဳးကုိလည္း ယုံၾကည္မႈသဒၵါတရားရွိရပါမယ္။(၂) အလွဴခံပုဂိၢဳလ္ကုိရုိရုိေသေသလွဴရပါမယ္။
(၃) အလွဴခံပုဂိၢဳလ္ရဲ့လုိအပ္ခ်က္ကုိလွဴရပါမယ္။
(၄) လွဴၿပီးတဲ့၀တၱဳကုိျပန္၌မႏွေျမာပါႏွင့္။
(၅) မိမိရဲ့အလွဴဒါနေၾကာင့္တျခားသူတုိ႔အားမထိခုိက္ေစရပါ။ အဲဒီအခ်က္ (၅)ခ်က္အား ျပည့္စုံစြာ လွဴမည္ဆုိပါ ဘုရားရွင္ကုိယ္ေတာ္ရဲ့ အလုိက် ဒါနျပဳနည္း ပဲျဖစ္ပါတယ္။ မွတ္သားရလြယ္ကူေစရန္ ေအာက္ပါအလကၤာ ေလးကုိ ဆရာေတာ္တစ္ပါးမွ ေရးစပ္ခဲ့ပါတယ္။ “သဒၵါၾကည္ညဳိ၊ ရုိေသလွစြာ၊ အခါကုိသိ၊ မစြန္းျငိပဲ၊ မထိမပ၊ ဤငါး၀၊ မွတ္သား သပၺဴရိသျမတ္ဒါန” ဟူ၍ မွတ္သားႏုိင္ပါတယ္။ ဒါနဆုိတဲ့စကားေလးကုိ စာဖတ္သူအေပါင္း ေလးေလး နက္နက္ သိသာလာေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ရ့ဲ သင္ဆရာ၊ ျမင္ဆရာ၊ ၾကားဆရာ ေတြမွတဆင့္ စုစည္းထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါနကုိ တိတိက်က် မွန္မွန္ကန္ကန္ ျပဳတတ္ေစရန္ ရည္သန္ ေရးသား၍ ဓမၼဒါန ၿပဳလုပ္ရၿခင္းၿဖစ္ပါသည္ ။…..။

ျမန္မာကို ကမၻာက ေလးစားေရး ...

ဖီလိုဆိုဖီေခၚ ဒႆနိကေဗဒသည္ ဘ၀အေၾကာင္းႏွင့္ ေလာကအေၾကာင္းတို႔ကို ေတြးေခၚထားၾက
သည့္ အေတြးအျမင္ဆိုင္ရာ ပညာျဖစ္သည္။ အေနာက္တိုင္း ဒႆနိကပညာရွင္မ်ားသည္ ေမာဟမ်က္ႏွာ
ဖံုးစြပ္လ်က္ႏွင့္ ပညတ္နယ္တြင္ ဘ၀သစၥာႏွင့္ ေလာကသစၥာမ်ားကို ရွာေဖြေနၾကရာ ယေန႔တိုင္ မေတြ႕ရွိၾကေသးပါ။ သူတို႕ရွာႀကံေနၾကေသာ သစၥာအမွန္တရားမ်ားအားလံုးသည္ ဗုဒၶအဘိဓမၼာတြင္ အကုန္အရန္သင့္ရွိေနၾက၏။ မွန္ကန္ေၾကာင္း သိပၸံနည္းက် လက္ေတြ႕ျပၿပီးလည္းျဖစ္၏။ ဗုဒၶအဘိဓမၼာ ကမၻာသိေအာင္ လုပ္ႏိုင္လွ်င္ ျမန္မာကို ကမၻာက ေလးစားလာရမည္ ျဖစ္သတည္း။
ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္

အစဥ္အျမတ္ထြက္ေသာအလုပ္...

အမ်ားအက်ိဳး အစဥ္ေဆာင္သူမွာ အမ်ား၏ ခ်စ္ခင္ေလးစား အေရးထားျခင္းခံရသည့္အျပင္ မိိမိ၏ ထိုေကာင္းမႈမ်ားကို ျမင္ရေတြ႕ရတိုင္း စိတ္ၾကည္ႏူး၍ ရႊင္ျမဴးခ်မ္းသာကာ ေပ်ာ္လ်က္ရွိ၏ ၊ ေဘးကင္းရန္ကင္း စိတ္ခ်မ္းသာျခင္းျဖင့္ အစဥ္အျမတ္ထြက္လ်က္ရွိ၏။

သေျပကန္ ဆရာေတာ္ၾကီး

ေမတၱာအဓိပၸာယ္...

- မိမိကိုယ္ကို စိတ္ဓာတ္နဲ႔အသိဥာဏ္ေတြ ရင့္က်က္ေအာင္လုပ္ေနၿပီး သူတစ္ပါးတို႔အားလည္း လုပ္ေပးေနျခင္းသည္ ေမတၱာျဖစ္၏။ - ေမတၱာဟာ ျမင့္ျမတ္လာတဲ႔အခါ ခံစားမႈ မပါေတာ႔။ အက်ိဳးကိုသာ လိုေတာ႔တာျဖစ္တယ္။ - ျပန္လည္႐ုပ္သိမ္းတတ္တယ္ဆိုရင္ ေမတၱာအစစ္မဟုတ္ေသးဘူး။ - ေမတၱာဟာ ဥာဏ္နဲ႔ယွဥ္တယ္။ သူ႔ေၾကာင့္ စိုးရိမ္ပူေဆြးေနတယ္ဆိုရင္ သူ႔ကို ေမတၱာရွိတာ မဟုတ္ေသး။ - ေမတၱာဆိုတာ သူတစ္ပါးကို စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္လုပ္ေပးတာ မဟုတ္ဘူး။ စိတ္ခ်မ္းသာေအာင္ ေနတတ္တဲ႔နည္းကို ေပးတာ။ သူ႔ေၾကာင့္ စိတ္မဆင္းရဲဘူး။ - သူ႔ဆီမွ တစ္ခုခုကို ေမွ်ာ္လင့္ေနေသးတယ္ဆိုရင္ သူ႔အေပၚထားတာ ေမတၱာအစစ္ မဟုတ္ေသး။

ဆရာေတာ္ ဦးေဇာတိက

ဗုဒၶအလိုက်ဒါနျပဳနည္း...

(၁) ဘုရား ၊ တရား ၊ သံဃာအေပၚ၌ သဒၶါတရားျပည့္၀စြာ လွဴျခင္း။
(၂) အလွဴခံပုဂၢိဳလ္အား ႐ို႐ိုေသေသ လွဴျခင္း။
(၃) အလွဴခံပုဂၢိဳလ္၏ လိုအပ္မႈကို လွဴျခင္း။
(၄) လွဴၿပီး၀တၴဳကို မေႏွာေမွ်ာျခင္း။
(၅) မိမိအလွဴေၾကာင့္ အျခားသူတို႔အား မထိခိုက္ျခင္း ။
‘သဒၶါၾကည္ညိဳ ၊ ႐ိုေသလွစြာ ၊ အခါကိုသိ ၊ မစြန္းၿငိဘဲ ၊ မထိမပ ဤငါး၀ ၊ မွတ္သားသပၸဳရိသ ျမတ္ဒါန’

ဆရာေတာ္အရွင္ဇ၀န
လူမိုက္တစ္ေသာင္း ၊ ခ်ီးမြမ္းေရွာင္းလည္း ၊ လူေကာင္းတစ္ေယာက္ ၊ ျပစ္တင္ေၾကာက္ေလာ႔။

(မဃေဒ၀လကၤာ)

ဘုရားရွင္ကိုယ္ေတာ္တိုင္ တရားနာျခင္း ...

အခါတစ္ပါး၌ ဘုရားရွင္သည္ နႏၵမေထရ္ တရားေဟာေသာေနရာသို႔သြားၿပီးညဥ္႔သံုးရံ
ကာလပတ္လံုး တရားနာၾကားၿပီး သာဓုေခၚဆိုေတာ္မူ၏ ။နႏၵမေထရ္သည္ ထိုသို႔ရပ္လ်က္ တရားနာေနေသာဘုရားရွင္အားျမင္၍လာေရာက္ကာ လက္အုပ္ခ်ီမိုးရွိခိုး၍ ဤသို႔ေလွ်ာက္၏-...ျမတ္စြာဘုရား...ျမတ္စြာဘုရားသည္ဘုရားရွင္၏ႏူးညံ့သိမ္ေမြ႕ျခင္း ရွိေတာ္မူပါလ်က္ လြန္စြာျပဳႏိုင္ခဲေသာအမႈကို ျပဳေတာ္မူပါေပစြ..
ဟု ေလွ်ာက္၏။ ထိုအခါ ဘုရားရွင္က...အို...ခ်စ္သားနႏၵ ၊ သင္သည္ တစ္ကမၻာပတ္လံုး တရားေဟာျခင္းငွါ စြမ္းႏိုင္အံ႔။ ငါဘုရားသည္လည္း ရပ္လ်က္ပင္ တစ္ကမၻာပတ္လံုး တရားနာေတာ္မူအံ႔..ဟု မိန္႕ေတာ္မူေလ၏။

လူ႕ဆက္ဆံေရးတရား(၃) ပါး...

ပညာခ်င့္ေထာက္ ၊ မာန္မေမာက္ႏွင့္ ၊ ကိုယ္႔ေအာက္တန္းတူ ၊ အထက္သူဟု ၊ မွတ္ယူျမဲသို ၊ သံုးပုဂၢိဳလ္တြင္ ၊ ေအာက္ကိုသနား ၊ တန္းတူအားမူ ၊ ေျမွာက္စားအမွ် ၊ မယုတ္ခ်ႏွင့္ ၊ ထက္ကသူမွာ ၊ ႐ိုေသရာ၏။

(မဃေဒ၀လကၤာ)

ပညာ ရခ်င္သူဟာ ...

(၁) သာကစၦာ = ေဆြးေႏြးပါ။
(၂)ပုစၦာမိ = ေမးျမန္းပါ။
(၃)ေယာနိေသာ မနသိကာရ = သင့္ေသာအေၾကာင္းအားျဖင့္
ႏွလံုးသြင္းပါ။

ရွင္အာဒိစၥရံသီ
အေတြးအေခၚပညာရွိတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ဟာ သူမ်ားမွားတာကို သင္ခန္းစာယူတတ္၏။ အေတြးအေခၚပညာနည္းတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ကက် ကိုယ္ကိုယ္တိုင္မွားမွ သင္ခန္းစာယူတတ္၏။ အေတြးအေခၚပညာမရွိတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ကေတာ႔ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္မွားတာေတာင္ သင္ခန္းစာမယူတတ္ေပ။
ဆရာေတာ္ ရွင္ဇ၀န

မျပစ္မွားထိုက္ေသာ ခင္ပြန္းႀကီး(၁၀) ပါး

(၁) ျမတ္စြာဘုရား။
(၂) ပေစၥကဗုဒၶါအရွင္သူျမတ္မ်ား။
(၃) ရဟႏၲာအရွင္သူျမတ္မ်ား။
(၄) သာ၀ကမ်ား။
(၅) အမိ။
(၆) အဘ။
(၇) ေဆြမ်ိဳးေတြထဲက ႐ိုေသထိုက္သူမ်ား။
(၈) ေလာကီ၊ေလာကုတၱရာ ဆရာမ်ား။
(၉) ႀကီးပြားေရးအတြက္ ေထာက္ပံ႔ေပးသူမ်ား။
(၁၀) တရားဓမၼ ေဟာျပေပးသူမ်ား။

ေသမွာမေၾကာက္သူ (၅) ဦး

(၁)ဘုရား ၊ တရား ၊ သံဃာ အေပၚ၌ သဒၶါတရား ရွိသူ။
(၂) ကိုယ္က်င့္ သီလ ေကာင္းသူ။
(၃) ေလာကုတၱရာ သုတ ရွိသူ။
(၄) မဆုတ္နစ္ေသာ ၀ီရိယ ရွိသူ။
(၅) ေလာကုတၱရာ ပညာ ရွိသူ။

ဆရာေတာ္ ရွင္ေဆကိႏၵ

ေသရမွာေၾကာက္ေသာ ပုဂၢိဳလ္(၄)မ်ိဳး...

(၁) သား ၊ သမီး ၊ ဇနီး ၊ ခင္ပြန္းႏွင့္ပစၥည္းကို ခင္တြယ္စြဲလန္းေသာသူ။
(၂) မိမိကိုယ္ကို ခင္တြယ္မက္ေမာေသာသူ။
(၃) မေကာင္းမႈမ်ားစြာ ျပဳလုပ္ထားမိေသာသူ။
(၄) အေၾကာင္းအက်ိဳး ဆက္စပ္သည့္ ပဋိစၥသမုပၸါဒ္ကို မသိ ၊
သို႔ေလာသို႔ေလာ ၀ိစိကိစၦာ(သံသယ)တို႔ႏွင့္ ေသေသာသူတို႔ ျဖစ္ၾက၏။

(ဓမၼပဒ-စိတၱ၀ဂ္)
တစ္ေယာက္စကား ၊ တစ္ေယာက္နားမွာ ၊ မခါးရေအာင္ ၊ သတိေဆာင္၍ ၊ ေမာင္တို႔ဆိုေလ ၊ ပ်ားသကာသို႔ ခ်ိဳလွေစ၊၊
မေတြ႕ခိုက္ရန္ ၊ မက်ဴးလြန္ႏွင့္ ၊ မ်က္မာန္ေဒါသ ၊ မထြက္ရေအာင္ ၊ မာန္မာနကို ခ်ဳပ္ၾကေလ၊၊ေသႏွင့္အရက္ ၊ စီးပြားပ်က္ကို ၊ တစ္စက္ကယ္မွ် ၊ မေသာက္ၾကႏွင့္ ၊ ေရွာင္ၾကပါေလ ၊ ရွင္ေတာ္ေဟာသည့္ အဆိပ္ေရ၊၊
(ရွင္မဟာရ႒သာရ)
သဒၶါ ၊ ေမတၱာ ေရွး႐ႈကာ ၊ ခ်စ္တာျမင့္ျမတ္သည္။ သတိဥာဏ္ယွဥ္ ၊ မုန္းတတ္လွ်င္ ၊ ၀ဋ္ခြင္လြတ္ေျမာက္သည္။ ဘ၀တိုင္းမွာ ၊ ေစာင္းေျမာင္းကာ ၊ မဲ႔တာကင္းပါေစ။ ဘ၀တိုင္းမွာ ၊ မူးရစ္ကာ ၊ ေသာက္တာကင္းပါေစ။
အရွင္ဆႏၵာဓိက
ရဟန္းတို႔ ... မခိုင္မာေသာ သစ္ပင္ကို ေလျပင္းမုန္တိုင္းသည္ ႏွိမ္နင္းႏိုင္သကဲ႔သို႔ သာယာတင့္တယ္ျခင္း
ကိုသာ အစဥ္ေတြးေတာ၍ေနေသာ ၊ ဣေျႏၵတို႔ကို မေစာင့္ထိန္းေသာ ၊ အစားအစာ၌ အတိုင္းအရွည္ကို မသိေသာ ၊ ပ်င္းရိေသာ ၊၀ီရိယနည္းေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို ကိေလသာမာန္သည္ ႏွိမ္နင္းႏိုင္၏။ ရဟန္းတို႔ ေက်ာက္ေတာင္ကို ေလျပင္းမုန္တိုင္းသည္ မႏွိမ္နင္းႏိုင္သကဲ႔သို႔ မသာယာျခင္းကိုသာ အစဥ္ေတြးေတာ၍ေနေသာ ဣေျႏၵတို႔ကို ေစာင့္ထိန္းေသာ ၊ အစားအစာ၌ အတိုင္းအရွည္ကိုသိေသာ ၊ သဒၶါတရားႏွင့္ ျပည့္စံုေသာ ၊ လံု႔လရွိေသာ ပုဂၢိဳလ္ကို ကိေလသာမာန္သည္ မႏွိမ္နင္းႏိုင္။
(ဓမၼပဒ-မဟာကာလ ႏွင့္ စူဠကာလ ၀တၴဳ)

ျမတ္ဆရာ...

ေရွး႐ႈေမတၱာ ၊ ဂ႐ုဏာႏွင့္ ၊ နာနာက်င္က်င္ ၊ အျပစ္ျမင္တိုင္း ၊ ၀မ္းတြင္းမသို ၊ ဟုတ္တိုင္းဆို၍ ၊ က်ိဳးလိုစိတ္က ၊ ဆံုးမတတ္သူ ၊ ဆရာဟူေလာ႔ ။ မဃေဒ၀လကၤာ

ဒါနျပဳရာ၌ ရွိရမည့္အဂၤါ(၆)ပါး...

(၁) မိမိမွာ သီလႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
(၂) အလွဴခံပုဂၢိဳလ္ကလည္း သီလႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း။
(၃) လွဴရန္၀တၴဳကလည္း စင္ၾကယ္ျခင္း။
(၄) လွဴေနစဥ္ အခါကာလ၌ မိမိစိတ္ကို ၾကည္လင္သန္႔ရွင္းစြာထားျခင္း။
(၅) အက်ိဳးကို ဥာဏ္ ၊ သဒၶါတို႔ႏွင့့္ သိျမင္သံုးသပ္ၿပီးကာမွ လွဴဒါန္းျခင္း။
(၆) အသိဥာဏ္ေ႕ရွထားၿပီး စိတ္ကို ေအးျမသန္႔ရွင္းစြာထားျခင္း ၊
အလွဴေၾကာင့္ အပူအပင္ ေနာက္ဆံတင္းမႈ မရွိျခင္း။
တိပိဋကရ-ဓမၼဘ႑ာဂါရိက
(ေယာ) ဆရာေတာ္
ယခုခါမူ ၊ လူလည္းျဖစ္လာ ၊ သာသနာလည္းထြန္းခိုက္ ၊ အၿမိဳက္တရား ၊ ေဟာၾကားမည္ုသူ ၊ လူလည္းမရွား ၊ သို႔ပါလ်က္သားႏွင့္မွ... တရားမလိုက္ ၊ အမွားကို ႀကိဳက္ၾကလွ်င္ ၊ အမိုက္တကာ႔ဗိုလ္မင္း ၊ အဖ်င္းတကာ႔ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ၊ အပါယ္ေလးလီ ၊ ျမစ္နဒီတြင္ ၊ ပလံုစီျမဳပ္လို႔ ၊ လူယုတ္ႀကီးေတြ ျဖစ္ခ်ိမ္႔မည္ ။
စေလ ဦးပုည

အႏိႈင္းမဲ႔ေဆြမ်ိဳး

ေလာကမွာ ရွိရွိသမွ် ေဆြမ်ိဳးေတြထဲမွာ အကြၽမ္း၀င္တဲ႔ပုဂၢိဳလ္ဟာ အႏိႈင္းမဲ႔ေဆြမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္႔အေပၚ သိတတ္တဲ႔သူ ၊ နားလည္တတ္တဲ႔သူကို ေဆြမ်ိဳးလို႔ ေခၚပါတယ္။ ဆရာေတာ္အရွင္ဆႏၵာဓိက